Inflacija- Pojam i vrste

UVOD

Inflacija je prvi put upotrijebljena u SAD, kao oznaka za nagli skok cijena i novčanog opticaja tokom građanskog rata 1861-1865. godine, tada je vlada bila prinuđena da izdaje papirni novac tzv. „Greenbacks“

Za inflaciju ne postoji jasna definicija, ali najveći broj ekonomskih stručnjaka ukazuje da inflacija predstavlja stanje u ekonomiji jedne zemlje kojem je došlo do opšteg porasta cijena. Iz ovog možemo zaključiti da inflacija nije samo trenutni porast tj. skok cijena u jednom području, već se radi o opštoj pojavi rasta cijena na širem području i ekonomiji jedne zemlje. Inflacija traje po nekoliko godina ali u nekim slučajevima čak i deceniju.

U toku perioda inflacije ne rastu sve cijene podjednako. Inflaciju karakteriše to da sve da sve cijene rastu u prosjeku. Rast cijena u inflacionom periodu znači da je prosječni nivo svih cijena porastao u odnosu na prethodni period i to za određeni procenat. Ljudi pretežno inflaciju povezuju sa povećanjem cijena određenih dobara i usluga. Ali inflaciju treba razlikovati od povećanja cijena pojedinačnih dobara. To znači, ako u jednoj radnji primjetimo da je cijena šečera poskupila u odnosu na prethodni dan, to ne mora da znači da je došlo do inflacije. Isto tako kada bismo utvrdili da je većina artikala u toj radnji poskupila, samo tada kada je rast cijena opšti slučaj, tj. kada se odnosi na većinu proizvoda i usluga na tržištu možemo zaključiti da se radi o inflaciji.

Uglavnom možemo zaključiti da je inflacija u osnovi štetna ekonomska i opšte društvena pojava. Inflacija utiče direkto ili indirektno na gotovo sve segmente ekonomske aktivnosti. Visoka inflacija umanjuje i razara vrijednosti dohotka i štednje zatim rezultuje visokim nominalnim i realnim kamatnim stopama.

POJAM INFLACIJE

Riječ inflacija potiče iz latinskog jezika što bukvalno možemo prevesti kao „naduvati se“ ili „nateći“. Nema opšte prihvaćene definicije inflacije, niti se stručnjaci mogu usaglasiti oko objašnjenja njenog uzroka i posljedica.
Inflacija je u osnovi štetna ekonomska i opšte društvena pojava, kao što smo već ranije naveli. Inflacija utiče, direktno ili indirektno, na gotovo sve segmente ekonomske aktivnosti, prije svega na kretanje BDP-a1, lične potrošnje, investicija, zaposlenosti, prihoda i rashoda budžeta itd. Imajući u vidu gore navedene karakteristike koje utiču na inflaciju direktno ili pak indirektno, možemo pristupiti njenom definisanju.
Iz toga možemo zaključiti da inflacija predstavlja makroekonomsku pojavu koja se ispoljava kao opšti porast cijena proizvoda i usluga i koja se izražava kao poremećaj monetarne i opšte ekonomske ravnoteže, pri čemu ukupna količina novčane mase u opticaju prelazi ukupnu količinu proizvedenih roba i usluga u jednoj ekonomiji i u određenom periodu.