Osnovi organizacije poslovnih sistema

Uvod
Stvarnost je samo slika koju čula projektuju a misao je tok koji mijenja stvarnost.
Teško bi bilo dati tačan odgovor ko je stariji, ljudska zajednica ili ekonomija jer su se od samog početka formiranja ljudske zajednice kroz neminovnost usklađivanja međusobnih odnosa grupe formirala pravila međusobne i individualne ravnoteže u odnosu na interese cijele grupe.Uslov opstanka, razvoja i uspjeha čovjeka pored neposredne borbe sa prirodom je bilo uvođenje društveno prihvatljivog ponašanja kroz podjelu rada i sistema koji je tu podjelu činio efikasnom u odnosu na klimatsko, biološko a svakako i u odnosu na konkurentske zajednice u okruženju.

Primarno oruđe u službi sigurnosti i stabilnosti u raspolaganju prirodnim resursima je bio planski rad koji se slobodno može definisati kao ekonomija. U nama dostupnim izvorima i u okviru geografkog položaja na kojem se nalazimo pisani izvori koji ukazuju na sistematsku podjelu i kontrolu društvenog rada se vežu za Grčku, Evropu a poslije i Ameriku koja je nakon vrlo kratkog istorijskog života u mnogome postala sinonim za brze ekonomske procese.

Učestalost promjena i dinamika razvoja društvenih odnosa stvara određene obrazce samoreprodukcije koji prije ili poslije postaju premet izučavanja, međutim pojava lančanih efekata i veza uslovljavaju ozbiljan pristup, sistematizaciju i organizaciju u proučavanju društvenih zakonotosti. Uslov i nastanak nauke kao posebne discipline kojom se ljudi bave u direktno je vezi sa tim. Ni u sferi ekonomije nije bilo drugačije.

U suštini, sva ova pitanja sažeta su u pojam ekonomija. Taj pojam potiče od starogrčkih riječi ς → oikos = kuća, domaćinstvo, gazdinstvo i νομος → nomos = zakon, odnosno od kovanice ν μ α → oikonomia = zakonitosti gazdovanja, privređivanja i konačno, nauka o privređivanju. Kada se ljudi bave ekonomijom zapravo istražuju baš ova pitanja odnosno, zakonitosti koje uređuju proces privređivanja u raznim njegovim oblicima kao što su proizvodnja dobara i usluga, njihova raspodjelu i potrošnja. Mi danas znamo samo fragmente nekih ranih pa čak i antičkih ideja, prije svega onih koje su nastale u okviru najstarijih civilizacija; Platon, Aristotel i Ksenofont iz Stare Grčke, Čankja iz staroindijske, Ćin Ši Huangdi iz starokineske, a kasnije, u srednjem vijeku, Ibn Haldun i Toma Akvinski. Uz činjenicu da je ekonomija vrlo stara i primarna društvena nauka predmet našeg izučavanja se veže za relativno kratak istorijski period, a posebno je bitno naglasiti smisao današnje ekonomske nauke u kontekstu slobodnog tržišta roba i usluga odnosno kapitalstičke dohodovne logike. Kapitalizam je svojom pojavom na globalnu scenu svjetske društvene zajednice već u prvom susretu sa lokalnim ekonomijama zemalja sa kojima je imao susret unio radikalne promjene. Tokom prvih velikih otkrića u suštinu smisla ekonomije, kapitalizam je unio nekoliko esencijalnih promjena a najbitnja od njih je transformacija ekonomije iz uloge opstanka u metod sticanja dobiti iznad elementarnh potreba, pa sve do apsurdnog bogaćenja zemalja sa opredjelenjem na ekonomsku planetarnu ekspanziju.

Kao reakcija koje je izazvana susretom i sudarom civilizacija, različitih ideologija življenja i nesumnjivom potrebom za komunikacijom na tom nivou, otvorena su mnoga nova pitanja na koja se morao naći odgovor kroz formiranje opšteg stava u poslovanju na tadašnjem međudržavnom nivou. Specijalizacijom u tom izučavanju nastala je spoljna ekonomska, odnosno trgovačka politika koja je kod engleskih klasičara zaživila u pojmu politička ekonomija.

Prvi značajni teroretičari koji su kreirali dva pravca, merkantilizam fiziokratizam su,
u Engleskoj, Tomas Man /Thomas Mun, 1571-1641/ i Džerard de Malines /Gerard de Malynes, 1586-1641.) i fiziokratizam, formiranjem ekonomske škole oko ideja svog prvog čoveka, francuskog ekonomiste Fransoa Kenea (François Quesnay, 1694-1774).
Fiziokrati pojam ekonomije uvode u širu upotrebu pa ako se za Tomasa Mana može reći da je začetnik političke ekonomije onda se za Fransoa Kenea slobodno može reći da je prvi ekonomista i začetnik mnogih sistematizacija koje se i danas koriste.

Za razliku od prostog evidentiranja i arhivranja, nauka mora da ima utemeljenje u kontinueitu predpostavki i konstanti kojima se bavi. Unutrašnji dio naučnog dijela ekonomije su osnovne cjelishonde jedinice čiji se rad sistematično i svjesno održava u međusobno određenim relacijama. Metod koji sačinjava i oživljava smisaone grupe unutar pojedinačnih metoda i kontrolisanih procesa ukupne ekonomije ima karakter organizacije. Kvalitet sistema upravljanja organizacijom se zasniva na brojnosti kvalitetno obrađenih činjenica koje sačinjavaju fizički nemjerljivi parametri sjedinjeni u virtuelno biće kojim se upravlja spoljnim materijalnim elementima i ljudskim potencijalom.