Planiranje revizije

UVOD

U savremenom poslovnom okruženju, veoma je bitno poznavanje fenomena nezavisne revizije, bez koje nema ni efikasnih finansijskih tržišta na određenom ekonomskom prostoru. Ovo je posebno značajno u uslovima globalizacije ekonomskih, finansijskih i privrednih tokova, kao i u uslovima snažne harmonizacije, odnosno ujednačavanja računovodstvene i revizorske prakse na najširem – svetskom planu. Nije preterano ako kažemo da se moderno društvo nikada ne bi razvilo u toj meri, bez nezamenljive uloge revizora i računuvođa, kao ,”anđela čuvara” kvaliteta finansijskog izveštavanja

Revizija se u najvećoj meri oslanja na računovodstvene podatke, te ocenjuje računovodstvo. Potreba za revizijom kao strukom se ogleda u finansijskim izvještajima poslovnih subjekata, na temelju kojih revizori moraju preispitati i utvrditi jesu li finansijski izvještaju sastavljeni i prezentirani na način kojim se obezbeđuje istinito i objektivno iskazivanje rezulata poslovanja poslovnog subjekta.Korisnici informacija koje su predstavljene u finansijskim izveštajima, nakon njihovog revidiranja, imaju poverenje da finansijski izveštaji realno i objektivno prikazuju stanje imovine, obaveza i kapitala, rezultat poslovanja. Informacije sadržane u revidiranim finansijskim izveštajima predstavljaju kvalitetnu podlogu za poslovno odlučivanje. One moraju biti za sve korisnike neutralne, korektne za odlučivanje i dostavljene na profesionalan način.
Revizori , pre samog početka procesa revizije, moraju napraviti odgovarajući plan revizije i upoznati se s prirodom klijentovog poslovanja, kako bi se olakšalao otkrivanje najvećih rizika i omogućio uspešan završni proces revizije, odnosno donošenje revizorskog mišljenja.I upravo temom” Planiranja revizije “se bavi ovaj seminarski rad. Zapravo ovaj seminarski rad je pokušaj detaljnijeg obajšnjenja svih postupaka i procesa koji se sprovode u ovoj fazi, počevši od sticanja saznanja o kompaniji kao klijentu i delatnosti u kojoj ona posluje te njenom računovodstvenom sistemu i sistemu internih kontrola ,te pokušaj pojašnjenja procesa procene rizika i sprovođenja preliminarnih analitičkih procesa sve do postupka sastavljanja programa revizije kao finalnog procesa u “Fazi Planiranja” revizije. No pre svega potrebno je pojmovno definisati pojam revizije.

I. Pojam Revizije

Raspolaganje pouzdanim informacijama za menadžere, ulagače, kreditore ili zakonodavne organe je od neprocenjive važnosti ukoliko žele da donesu ispravne odluke o rasporedu i korišćenju resursa.Pri tome revizija ima značajnu ulogu jer pruža objektivne i nezavisne izvještaje o pouzdanosti informacija i korisnicima finansijskih izvještaja pruža razumno uverenje da u revidiranim finansijskim izveštajima nema značajnih grešaka i propusta.
Kao aktivnost revizija se pojavljuje u vreme ranog Vavilona još 3.000 godina p.n.e., kao i u drevnoj Grčkoj i Rimu, odakle i potiče naziv revizija. Naziv “revizija” potiče od latinske riječi “revisio” što na našem jeziku znači “ponovno viđenje, ponovno gledanje, pregled, obnova procesa, poslednji pregled sloga pred štampu” .
U zemljama engleskog govornog podučja za revizora se upotrebljava reč auditor, koja potiče od latinske riječi audire u značenje čuti ili slušati. Originalno značenje reči auditor u engleskom jeziku znači “slušalac, nadzornik, pregledač računa, revizor poslovnih knjiga” i iz toga je izveden pojam audit (revizija). Korišćenje reči “slušalac” dolazi iz vremena kada se počela razvijati revizorska profesija koja se vršila tako što su revizori saslušavali zemljoradnike o ostvarenom prinosu od zemlje i od stoke. Na osnovu saslušanja i dobijenih izjava tadašnji “revizori” su utvrđivali poreske obaveze.
Moderna revizorska praksa vodi poreklo iz Škotske od polovine 19. veka, tačnije od 1853 godine kada je u Škotskoj osnovana prva Profesionalna asocijacija računovodja i revizora . Do kraja 18. i početka 19. veka preduzeća su bila organizovana kao mala preduzeća i kao samostalni ili udruženi preduzetnici, a nagli tehnološki i industrijski razvoj polovinom 19. veka doprineo je razvoju modernog tražišta i komunikacija, što je dovelo do pojave velikih preduzeća i kompanija.
U novim uslovima javila se potreba za obezbeđenjem većih količina kapitala kojeg nisu mogla obezbediti mala preduzeća i preduzetnici iz sopstvenih sredstava. Došlo je do nastanka i razvoja tržišta hartija od vrednosti i kreditnih institucija radi zadovoljavanja finansijskih potreba velikih nacionalnih i sve većeg broja internacionalnih kompanija.
Rast modernog privrednog društva i pojava velikih kompanija doveli su do razdvajanja funkcije vlasništva od funkcije upravljanja preduzećima, tako da su se pojavili profesionalni menadžeri koji su počeli obavljati funkciju upravljanja preduzećem.Odnos koji postoji između vlasnika i menadžera dovodi do sukoba interesa što se pojavljuje kao rezultat informacijskog nesklada između menadžera i vlasnika koji nije stalno prisutan u preduzeću. Menadžer raspolaže potpunim informacijama o finansijskom položaju i uspešnosti poslovanja preduzeća i, ako se pretpostavi da obe strane žele maksimizirati svoje interese, tada je verovatno da menadžer neće delovati u najboljem interesu vlasnika. Osim toga, menadžer je odgovoran za izveštavanje i manipulisanjem izveštaja može obmanjivati vlasnika u cilju ostvarivanja lične koristi.Zbor toga revizija igra značajnu ulogu za vlasnike koji žele da se uvere u pouzdanost finansijskih izvještaja. Revizija ima dragocenu ulogu u praćenju ugovornih odnosa koji postoje između preduzeća i njegovih akcionara, menadžera, zaposlenih radnika i kreditora.Revizija igra važnu ulogu pružajući objektivne i nezavisne izvještaje o pouzdanosti informacija.Ona zalazi u ekonomske poslovne događaje i povećava pouzdanost i verodostojnost finansijskih izvještaja
Postoje mnogobrojne definicije revizije ,koje suštinski posmatrano,se ne razlikuju mnogo jedna od druge.Jedna od tih definicija reviziju definiše kao “sistematičan pregled poslovnih knjiga i računovodstvenih izveštaja izvršen od strane revizora i eksperata sa ciljem da se izrazi kompetentno, stručnoi nezavisno mišljenje o ispravnosti, istinitosti i tačnosti istih”.
Opšteprihvatljiva definicija revizije bila bi ona koju je dao Komitet za osnovne revizorske koncepte Američkog udruženja računovođa koji navodi:” Revizija je sistematičan postupak objektivnog prikupljanja i procene dokaza, u vezi sa izjavama o poslovnim aktivnostima i događajima, da bi se utvrdio stepen podudarnosti između izjava I utvrđenih kriterija, kao i prezentiranje rezultata zainteresovanim korisnicima.” .
Međunarodni standardi revizije MSR (ISA – International Standards on Auditing ) ne daju definiciju revizije, nego je objašnjavaju preko cilja revizije. Prema njima “Cilj revizije finansijskih izveštaja je da omogući revizoru da izrazi mišljenje o tome da li su fininansijski izveštaji, po svim bitnim pitanjima, sastavljeni u skladu sa pravilima i okvirom za finansijsko izveštavanje” .