Profilakticka primena antibiotika kod operisanih zbog akutnog holicistisa

SAŽETAK

Uvod: Antibiotska profilaksa kod hirurških bolesnika se definiše kao primena antibiotika da bi se prevenirale infekcije operativnog polja. Primenjuje se u slučajevima kada infekcija klinički još nije ispoljena.
Cilj rada je da pokaže na značaj profilaktičke primene antibiotika u sprečavanju postoperativnih infekcija operisanih bolesnika zbog akutnog zapaljenja žučne kese..
Materijal i metode rada: Za izradu rada korišćen je materijal Hirurške klinike KBC Priština u Gračanici kroz prospektivnu studiju praćenja 100 bolesnika operisanih zbog akutnog zapaljenja žučne kese. Prva grupa (ispitivana grupa-Grupa I) sastojala se od 50 bolesnika kod kojih smo primenili profilaktičku primenu antibiotika, dok smo kod  druge grupe (kontrolna grupa-Grupa II) sa istim brojem bolesnika  u postoperativnom lečenju primnjivali terapijsku dozu antibiotika.
Rezultati istraživanja: U našem istraživanju, u profilaktičke svrhe, koristili smo cefalosporinski preparat II generacije cefuroksim (Nilacef), koji smo davali intravenski u bolusu, pri uvodu u anesteziju, u dozi od 1,5 grama. Akutni holecistitis smo zabeležili kod 43 (86%) osoba ženskog pola i kod 7 (14%) osoba muškog pola. Najčešće smo akutni holecistitis našli kod osoba između 40 i 60 godina života gde je bilo 28 (56%) bolesnika. Kod 50 bolesnika ispitivane grupe, profilaktički smo upotrebili 50 ampula cefuroksima (Nilacefa) od 1,5 grama, dok je u lečenju 50 bolesnika kontrolne grupe u terapijske svrhe korišćeno 671 ampula različitih antibiotika. Prosečan broj dana lečenja ispitivane grupe, u postoperativnom periodu, iznosio je 2,78 dana, dok je kod bolesnika sa terapijskom dozom antibiotika prosečan broj dana iznosio 6,23. Cena lečenja cefuroksimom 50 bolesnika, kod profilaktičke primene iznosila je 16230 dinara, dok je cena koštanja primenjenih antibiotika u postoperativnom lečenju kontrolne grupe, kod koje smo primenjivali terapijske doze lečenja antibioticima, iznosila je 182715,32 dinara, što je 11,2 puta skuplje.
Zaključak: Profilaktičkom primenom antibiotika smanjena je nekritična primena antibiotika, incidenca infekcije operativnog polja, morbiditet i mortalitet zbog postoperativnih infekcija, učestalost rezistencije na antibiotike, minimalizacija efekta antibiotika na normalnu baktrijsku floru pacijenta, promene u odbrambenom sistemu pacijenta, a time i troškovi bolničkog lečenja hirurškog bolesnika.
Ključne reči: infekcija, profilaksa, antibiotici, troškovi lečenja.

UVOD

Infekcija predstavlja prodor patogenih klica u tkiva čovekovog organizma, njihovo razmnožavanje, širenje i stvaranje toksina sa jedne strane, kao i reakciju organizma na ove pojave, sa druge strane.
Uzroci infekcije mogu dospeti iz spoljašnje sredine i iz samog organizma.
Prilikom spoljašnje (egzogene) infekcije mikroorganizmi iz spoljašnje sredine prodiru u organizam na više načina:
•    sa predmeta i oruđa kojima se nanosi povreda,
•    za vreme operacije ako nisu sprovedene mere aseptičkog rada (sa kože bolesnika, ruku operatera, asistenata i instrumentarke, sa instrumenata i aparata koji se koriste za operaciju, sa šavnog i zavojnog materijala),
•    pri ispitivanju i lečenju bolesnika (endoskopski pregled, punkcija, drenaža)
•    naknadna infekcija operativne rane koja može nastati prilikom otvaranja rane i previjanja.
Unutrašnju (endogenu) infekciju izazivaju patogene klice u organizmu koje miruju i čija je virulencija oslabljena. Koristeći smanjenu otpornost organizma, nekrozu tkiva i mikro krvarenja u operativnoj rani klice se aktiviraju i izazivaju infekciju.
Lokalni uslovi, kao što su ishemična i kontuzovana tkiva, posebno hematomi, predstavljaju pogodnu podlogu za razvoj i dejstvo patogenih klica. Povređeno tkivo dobar je teren za razvoj anaerobnih bacila, tj. gasne infekcije, koja je vrlo česta komplikacija ratnih rana.
Težina infekcije zavisi od količine patogenih klica, njihove virulencije kao i od otpornosti organizma.
U lečenju infekcija pored konzervativnog i hirurškog tretmana, važnu ulogu imaju  primena opštih i preventivnih mera.