Proces menadzmenta i menadzer

UVOD

Ljudi su od početka svog postojanja imali potrebu za planiranjem, organizovanjem, vođenjem i kontrolom. Egipatske piramide i Kineski zid predstavljaju primjere velikih projekata iz drevne prošlosti na kojima je bilo angažovano desetine hiljada ljudi.

Egipatske piramide su posebno interesantan primjer zbog toga što je izgradnja samo jedne zahtijevala angažovanje više od 100.000 ljudi. Ko je bio taj koji je svakom radniku određivao šta treba da radi?  Ko je obezbjeđivao potrebnu količinu materijala, odnosno kamenih blokova, kako bi radnici bili zapošljeni? Bez sumnje, u pitanju su menadžeri, bez obzira na to kako su se oni tada nazivali.

Neko je morao da planira šta ce biti uradeno, da organizuje ljude i rasporeduje materijal, da vodi i usmerava radnike i da vrši kontrolu ne bi li se sve odvijalo po planu. Još od tih, drevnih dana, pa do danas menadžment spada u nauku koja ce uvek morati da bude prisutna u razvijenom društvu. To dokazuje i cinjenica da su prvi pisani tragovi o menadžmentu upravo bili vezani za upravljanje javnim radovima, određenim državnim ili vojnim, odnosno crkvenim djelatnostima.

1.    MENADŽMENT

Menadžment se razvijao vijekovima, kroz različite oblike ljudskog udruživanja. Nagli razvoj bilježi nastankom i razvojem industrijske proizvodnje i traje do danas.
Danas se nijedna savremena organizacija ne može zamisliti bez menadžmenta. Dobar menadžer, pored upravljanja, planiranja, rukovođenja, odlučivanja i kontrolisanja mora i da vrši značajnu funkciju predviđanja kako bi usmjeravao ljudske aktivnosti, a time doprinio cjelokupnom ravoju organizacije koju vodi.

Menadžment se može posmatrati i definisati kao proces upravljanja određenim poslovima, poduhvatima ili sistemima radi efikasnijeg dostizanja zajedničkih ciljeva. U pitanju je veoma složen proces koji se sastoji od skupa povezanih podprocesa. Menadžment se može posmatrati i kao posebna grupa ljudi čiji je posao da upravljaju izvršavanjem poslova i zadataka koje obavljaju drugi ljudi, radi efikasnog dostizanja predviđenih, zajedničkih ciljeva. Menadžment se može posmatrati kao posebna naučna disciplina, multidisciplinarnog karaktera, koja se bavi istraživanjem problema upravljanja određenim poslovima, poduhvatima i društvenim sistemima.

Kvalitativne i kvantitativne promjene unutar preduzeća u interakciji sa odgovarajućim promjenama u okruženju iznjedrile su potrebu za svojvrsnim okvirom – organizacijom, i u tom kontekstu potencijalom za ispirisanje, aktivirane i integisanje ljudi – menadžmentom.

Prema tome, u organizaciji kao instituciji, instrumentalizuje se organizacija kao sredstvo menadžmenta za cjelishodno oživotvorenje organizacije kao strukture odnosa, uloga i aktivnosti. Menadžment je nova naučna disciplina, čija univerzalna, opšteprihvaćena i standardna definicija još ne postoji. Menadžment je složen proces koji može da ima različita značenja. Upravljanje (menadžment) predstavlja proces kojim se usmjerava, planira, motiviše, organizuje, koordinira i kontroliše privredna ili druga aktivnost. Nosioci procesa pokretanja i vodenja poslovanja preduzeća su preduzetnici, lideri i menadžeri. Osnovni resurs menadžmenta su ljudi, a ne tehnologija, oprema ili finansije.