Krivčno delo protiv života i tela

Opšte karakteristike
Unovom Krivičnom zakonu Republike Srbije, u posebnom delu na prvom mestu su sistematizovana krivična dela protiv života i tela. Time su život i telo određeni kao najznačajnije društvene vrednosti.
Jedan od najznačajnijih prirodnih, fundamentalnih, opšte civilizaciskih, univerzalnih ljudskih prava predstavlja svako pravo na život.
Ono je osnov i uslov postojanja svih drugih ljudskih prava i sloboda i spada u najznačajniji nesamo lična već i opštedruštvena dobra. Pravo na živit je garantovano nizom medjunarodnih akata:
Članom 6. Medjunarodnog pakta ogradjanskim i političkim pravima sa fakultativnim protokolom odnosno članom 2.
Evropske konvencije za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda sa protokolima broj 4, 6, 7, 11, 12 i 13 kao i clan 11.
Povelja o ljudskim i manjiskim pravima i gradjanskim slobodama Članom 12. ove Povelje štiti se nepovredivost fizičkog i psihičkog integriteta.
Stoga je urazumljivo da se zovot i telesni integritet od najstarijih vremena bili objek krivičnopravne zaštite, ali ta zaštita nije bila potpuna i jednka za sve članove društva. Krivična dela povrede ili narušavanje života ili tela se nazivaju prirodnim ili opštim krivičnim delima zarazliku od društvenih ili političnih krivičnih dela koji se po načinu kažnjavanja i karakteristikama razlikuju medju pojedinim državama i istoriskim periodima.
Objekt je čoek kao živo ljudsko biće tj. njegov život. Zaštita života počinje od momenta rodjenja čoveka i traje do momenta nastupanja njegove smrti.
O tome kada je čovek rodjen, odnosno od kada pocinje zaštita života u pravnoj teoriji razlikuju tri shvatanja.
Prema prvom shvatanju zaštita života počinje sa započinjenjm procesa rodjenja deteta, što znači da proces njegovod odvajanja od tela majke.
Po drugom shvatanju autonomni život deteta počinje sa delimičnimili potpunim izlaskom deteta iz tela majke, po trećem shvatanju samostalan život deteta počinje sa prestankom početkom plućnog disanja.
U pogledu nastupanja smrti odnosno momenata do kada traje krivičnoprava zaštita života takodje se u pravnoj teoriji razlikuje tri shvatanja:
U prvom shavatanja smrt nastupa sa prestankom disanja i rada srca i pluća. To prividna ili klinička smrt.
Prema drugom shvatanju zivot čoveka traje sve dok ne nastupi biloška smrt- a to je kada nijedan organ ne pokazuje znake života i ne odvija se nijedna životna funkcija. Prema trećem shvatanju smrt čoveka nastupa sa nastankim celebralne ili moždane smrti(prestanak rada mozga) koji se sastoji u gašenju svih moždanih funkcija. Ovo treće shvatanje je prihvaćeno u našem pravu. Momenat nastupanja smrti ne prestaje samo krivičnopravna zaštita živita i telesnog integriteta već je taj moment od značaja za presadjivanje organa i delove tela.
Pojedina krivična dela:
1. Ubistvo
2. Teško ubistvo
3. Ubistvo na mah
4. Ubistvo deteta pri porodjaju
5. Lišenje života iz samilosti
6. Nehatno lišenje života
Ubistvo

Delo se sastoji u lišenju života drugog lica sa umišljajem pri čemu ne postoje posebne okolnosti koje ga čine teškim ili lakim.
Objekat zaštite je život čoveka ili pravo na život kao jedan od osnovnih ljudskih prava.
Radnja izvršenja je odredjena prema posledici budući da se ovde radi o posledičnoj dispoziciji. Tako se kao radnja smatra svaka delatnost činjenja ili nečinjenja, psihološka ili fizička delatnost kojom se neposredno ili posredno prouzrukuje posledica-SMRT drugog lica.
To mogu biti razna delatnost koje su posebno ili dovoljne da prouzrokuju smrt drugog lica. Ubistvo se može izvršiti različitim delatnostila činjenja i nečinjenja. Nečinjenjo se može prouzrokovati smrt drugog lica kada je postajala dužnost na činjenje kojom bi se sprečilo nastupanje smrti. Delatnost činjenja su raznovrsne i mogu se vršiti na razne načine i raznim sredstvima, posredno ili neposredno sobzirom na način izvodjenja delatnosti ubistava se može izvršiti direktnim, indirektnim, fizičkim i psihičkim dejstvom.
Fizičko prouzrokovanje smrti, koje je inače najčešće u praksi, ostvaruje se različitim sredstvima: vatrenim i hladnim oružjem, orudjem i drugim sredstima koje su podobna da telo teško povrede ili zdralje teško naruše.
Psihičko prouzrokovanje smrti se vrši izazivanjem uzbudjenja, straha, prepasti ili žalosti u takvom stepenu koji ima karakter šoka, pogodnog da blokira rad srca ili prekine drugu životnu funkciju.
Posledica je povreda u vidu nastupanja smrti lica prema kome je preduzeta delatnost lišenja života, odnosno propuštena dužna delatnost da se spreči nastupanje smrti.
Za postojanje ovog dela je potrebno da je radnja izvršenja preduzeta protiv pravno tako da dela nema ako je do lišenje života došlo u nužnoj odbrani, krajnjoj nuždi, vršenju dužnosti na poslovima javne i državne bezbednosti ili kada propisi službe to dozvoljavaju ili zahtevaju.
Izvršilac dela može da bude svako lice, a u pogledu krivice potreban je umišljaj.
Za ovo je delo propisala azna zatvora od 5 do 15 godina.
Za ovo krivično delo je propisan redovni postupak. Gonjenje se preduzima po službenoj dužnosti. Za ovo delo je nadležan okružni sud.
Ovo krivižno delo je pod istim nazivom predvidjeno u Krivičnom zakoniku REPUBLIKE CRNE GORE u ćlanu 143.