Vještačka inteligencija

SAŽETAK

U okviru ovog seminarskog rada prezentovan je pojam vještačke inteligencije s osvrtom na način na koji ovaj pojam povezuje osnovne postulate psihologije i kompjuterske nauke. Dodatno, objašnjen je i pojam afektivnog računarstva koji predstavlja kategoriju u okviru vještačke inteligencije.
U cilju postizanja zacrtanog cilja, seminarski rad donosi definicije i osnovne historijske događaje iz razvoja vještačke inteligencije i afektivnog računarstva, a nakon toga i način na koji su ova dva pojma blisko povezani sa psihologijom. Budući da emocije, ali i racionalno razmišljanje, moraju biti uzeti u obzir prilikom razvoja vještačke inteligencije, pojmovima emocije i evolucijske psihologije sam posvetio jedno poglavlje, kako bih na taj način dao naznaku o važnosti ovih grana psihologije u oblasti vještačke inteligencije. Iako se smatra zastarjelom, psihoanaliza, utemeljena u radovima Sigmunda Freuda, od ogromnog je značaja u sferi vještačke inteligencije, pa sam na kraju ovog seminarskog rada naveo osnovne osobine psihoanalize kao pristupa ljudskoj ličnosti, te definisao id, ego i superego, bez kojih razumjevanje psihoanalize ne može biti potpuno. U zaključku se postavlja konačna veza između vještačke inteligencije, kao nove i obećavajuće grane informatike, i osnovnih postulata moderne psihologije.

Ključne riječi: vještačka inteligencija, afektivno računarstvo, psihologija, emocija, evolucijska psihologija, psihoanaliza

1.    UVOD

19. stoljeće je bilo plodno tlo za mnoge revolucionarne ideje čiji utjecaj vidimo i danas. Te ideje su pomogle svojim disciplinama da pređu zamišljeni most iz filozofije u svijet nauke, poput biologije koja je danas matematički potkovana skoro koliko i fizika. Slično se pokušava i u ostalim naukama: približiti ih modelu podložnom matematičko-logičkom modeliranju.
U proteklih nekoliko desetljeća, i teorije psihologije se probližavaju ovom idealu, a to se posebno odnosi na psihoanalizu, koja je svoju primjenu u priprodnim naukama našla kroz vještačku inteligenciju, koja nužno uključuje upotrebu računara, a samim tim i nauke o informacijskim tehnologijama. Ovaj seminarski rad daje pregled vještačke inteligencije i afektivnog računarstva (engl. affective computing) kao primjera vještačke inteligencije u užem smislu. Zatim se opisuju moderne teorije u psihologiji, a potom i psihoanaliza. Cilj seminarskog rada je pokušati povezati psihoanalizu s modernim modelima ponašanja korištenim u umjetnoj inteligenciji.
Prilikom odabira literature, trudio sam se pronaći prevedena poglavlja klasičnih radova o psihologiji i psihoanalizi, kao jednoj od njenih temeljnih teorija, dok je literatura u vezi s vještačkom inteligencijom i njenom aplikacijom u informatici novija, s obzirom da je ovo jedna od nauka koje se najbrže razvijaju u savremenom dobu i od ogromnog je značaja izabrati aktuelnu literaturu.