Tehnički progres i obrazovanje inženjera

Tehnički progres i obrazovanje inženjera

Inženjer je osoba visokotehničkog fakultetskog obrazovnja u jednoj ili više tehničkih i inženjerskih disciplina. Inženjeri su posebno izučeni za tehničke i operativne poslove praćenja i upravljanja proizvodnjom i industrijskim resursima.
Osim mašinstva i elektrotehnike, titulu inženjera se može steći i u drugim tehničkim zanimanjima kao što su: brodogradnja, geodezija, graditeljstvo, računarstvo, rudarstvo, metalurgija, tehnologija (hemijska, tekstilna, prehrambena, grafička,…), saobraćaj, zaštita na radu , agronomija, šumarstvo – te mnogim drugim strukama.
Zanimljivo je da reč inženjer ne potiče od engleske reči engineer (mašinista) kao što se obično misli već od latinske reči ingeniosus što u prevodu znači talentovan, sposoban da pronađe nešto novo, novo rešenje.
Može se smatrati da je po nivou svog znanja Arhimed bio prvi inženjer.
Na području bivše Jugoslavije se titulom inženjera nazivaju osobe visoke stručne spreme i više stručne spreme. Inženjeri visoke stručne spreme (VSS) se razlikuju titulom “diplomirani”, npr. “dipl. ing”. Diplomirani inženjer za razliku od ‘nediplomiranog’ mora biti bolje izučen u teoretskim i eksperimentalnim znanjima – i prikladniji su za projektne, laboratorijske, istraživačke i menadžerske poslove.

Pojam profesija se određuje kao zanimanje koje ima monopol nad delom određenog kompleksa znanja i praktičnih veština i za koje je potrebno dugotrajno školovanje, najčešće visoko obrazovanje. Zahvaljujući takvom obrazovanju profesije postaju jasno prepoznatljive u društvu.
Profesije su poseban oblik društvenog grupisanja koji se zasniva na posedovanju posebnih znanja i veština za koje je potrebno obrazovanje, a u okviru koje ljudi obavljaju neku delatnost relativno trajno i na relativno ustaljen način, radi pribavljanja dobara za život i radi ispoljavanja vlastitih predispozicija.
Profesionalizam  zahtevasistematsko obrazovanje, zasniva se na nauci, a zanimanja na iskustvu. Profesija ima monopol na određenu delatnost,  svoj jezik (npr.latinski u medicinskoj profesiji, kod inženjera stručni izrazi). Profesionalci imaju svoja udruženja i svoju profesionalnu etiku. Profesionalac živi odobavljanja svoje profesije. Profesionalac je autonoman i mora imati autoritet – od njega se očekuje da samostalno i uspešno ispuni zadatak.
Inženjerska profesija je najbliža stručnjaštvu, po svojim obeležijima i društvenoj ulozi, ali u čijem nazivu stoji da počiva na nekoj vrsti stvaranja. Dakle, radi se o profesiji koja stvaralački prilagođava znanje praktičnim ciljevima. Ona svoj legitimitet u društvenoj strukturi gradi na posebnoj vrsti praktičnih znanja i veština koja su se uobličila pod uticajem industrijske racionalizacije i tehnizacije raznih delatnosti, ali je uz to potrebno i adekvatno visoko obrazovanje.
Uspešan inženjer mora imati određen moralni odnos prema procesu rada, sredstvima koja se u radu koriste, prema pripadnicima svoje i drugih profesija, prema društvu uopšte i posebno prema prirodi. Odnos prema predmetima i sredstvima rada – naučna saznanja inženjera okrenuta su praktično tehničkom delovanju, a njegova praktična delatnost je prošla «onaučavanje» pa zbog toga inženjer postaje centar te delatnosti iz čega sledi da će njegov odnos prema predmetima i sredstvima u radu biti više neposredan i neće čekati prvu priliku da upravljanje sredstvima zameni upravljanjem ljudima.
Odnos inženjera prema pripadnicima svoje profesije počinje još u toku školovanja, stiču se naklonosti prema profesionalnoj grupi, a u daljim periodima formiraju se specifični inženjerski pogledi na svet.