Atletika – Bacanje kladiva – tehnika

Atletika – Bacanje kladiva – tehnika

1. UVOD

Kladivo se hiljadama godina koristilo kao oruđe i oružje. Prvo poznato takmičenje u bacanju kladiva održano je oko 500. godine u Irskoj. U Škotskoj se kladivo bacalo od 300.godine odakle je ta disciplina preneta u Englesku gdje je bila popularna u 16. vijeku. Tada se koristio kovački malj ili okrugli kamen s drvenom drškom.Iz Velike Britanije ta disciplina se prenela u susedne, a kasnije i u ostale zemlje. Ipak bacanje kladiva zbog posebnih uslova pod kojima se izvodi (posebno bacalište, zaštitna mreža, opasnost od kidanja žice i sl.) nije tako rasprostranjena disciplina, kao što su druga bacanja. Bacanje kladiva u muškoj konkurenciji, kao atletska disciplina, prvi put se pojavljuje na programu Olimpijskih igara u Parizu 1900. godine. U ženskoj konkurenciji bacanje kladiva počelo se razvijati mnogo kasnije pa je na Olimpijske igre, uvedeno tek u Sidneju 2000. godine. Na Svjetskom i Evropskom prvenstvu u atletici na programu je od samog početka , tj. na Svetskom prvenstvu 1983. godine u Helsinkiju, odnosno Evropskom prvenstvu 1934. u Torinu. U ženskoj konkurenciji bacanje kladiva je ušlo u program na Svjetskom prvenstvu 1999. godine u Sevilji, a na Evropskom prvenstvu 1998. u Budimpešti. Zbog specifičnih uslova za takmičenje bacanje kladiva nije na programima atletskih prvenstava koja se održavaju u dvorani.

2. TEHNIKA BACANJA KLADIVA

Rezultat u bacanju kladiva zavisi od dva osnovna faktora:
•    brzine,
•    ugla izbačaja.

Završna brzina izbačaja bacanja zavisi od uglovne brzine i radijusa kretanja prethodnog okreta ( obično 3 do 4 okreta ).Kod okreta u momentima najveće akceleracije kladiva pojavljuju se centrifugalne sile, koje kod hitaca preko 80 m mogu da budu jače od 4000 njutna.
Čitavo kretanje po strukturi delimo na:
•    izmahivanja- vitlanja ( obično 2 do 3 puta ) koja daje povećanje brzine od 12 do 14 m/sec u prostoru od 30 do 40%,
•    okret ( 3 do 4 ) bacača kladiva sastoje se  od jednopotporne i dvopotporne faze, u kojima brzina postepeno raste,
•    finalni napor i davanje kladivu maksimalne brzine, u optimalan ugao izbacaja,
•    održavanja ravnoteže tela.

Kladivo se hvata za držač. Bacač stoji  krugu i leđima je okrenu pravcu bacanja. Stopala su postavljena paralelno u rastojanju nešto više od jedne stope. Koljena su malo izbačena napolje radi efikasnijeg izmahivanja, izbegavanja ukočenosti i sačuvanja stabilnog stava.Trup je zasukan udesno i pre početka izmahivanja malo je pognut. Kugla kladiva leži iza bacača u krugu, i to sa desne strane. Drška se drži u levoj ruci na srednjim člancima prstiju. Prsti desne ruke upadaju u male razmake leve ruke. Žica kladiva je napeta i stoji u istom pravcu sa levom rukom. Snažnim ispravljanjem trupa, sa otsukom ulevo i povlačenjem leve ruke, sa potiskivanjem desne, bacač pokreće kladivo i diže ga u visinu glave ispred levog ramena. Ovdje je kladivo otprilike na najvišoj tački svoje putanje i do tog trenutka opružene ruke prate kruženje kladiva. Kada je kladivo po kružnoj putanji ulevo, bacač se okretno zasuče udesno ( bez pretklona ), dok istovremeno savija ruke, tako da mu malo rastvoreni dlanovi dođu u visinu čela, a samo se laktovi šire  stranu. Dok kladivo prolazi po lijevoj strani, bacač prenosi težinu na desnu nogu i obratno. Sama sprava, pod dejstvom sile teže, iza tijela pada dole. Dok je kladivo iza tijela , bacač je izvršo zasuk tijela udesno i prenio je ruke desno nazad. Pošto ruke moraju da idu desno, radi dužeg dejstva na spravu, bacač se mora u istom pravcu okrenuti u ramenima, a okret ramenima povlači za sobom i kukove. Tada bacač otsukom izmahuje drugi put, isto tako kao i prvi put, samo je kretanje kladiva brže. Kod trećeg izmahivanja, bacač treba da saopšti kladivu potrebnu brzinu, koja će bacača da uvuče u prvi okret. Trećim uzmahivanjem bacač ulazi u okret. Sada se više na grče ruke u laktovima, niti se kladivo okreće oko glave, nego se zajedno sa kladivom okreće sam bacač. Okretanjem trupa okreće se i kladivo, samo što kladivo ide mnogo dužom putanjom nego trup. Da bi kretanje trupa vuklo i spravu, mora da učesvuje neka sila koja saopštava trupu odnosno kladivu ubrzanje. Ta sila je sila mišića, u najvećoj meri mišića opružača nogu. Levo stopalo, zajedno sa trupom i kladivom, okreće se oko pete za 180 stepeni i za cijelo to vreme desna noga je na tlu i aktivnom snagom učestvuje u okretanju mase bacača.