Skijanje

UVOD

Skijanje je način kretanja sneženim površinama upotrebom skija koje su skijaškim vezovima pričvršćene za noge skijaša. Iako je skijanje prvenstveno nastalo kao način transporta odnosno kretanja po snegu, kroz 20. vek je preraslo u popularni način rekreacije i sport. Osim skijanja na snegu, poznato je i skijanje na vodi, pri čemu skijaš koristi vučnu silu motornog čamca da ostvari brzinu potrebnu za održavanje na vodi.
Skijanje kao sport kod skijaša predstavlja ogromne psihicke i fizičke napore zahtevajući od skijaša veliku snagu, izdržljivost, koordinaciju i agilnost, jer o pobedniku tokom takmičenja odlučuju stotinke sekunde.
Skijanje nije sport koji se sastoji samo od spuštanja niz padinu vec obuhvata okretanje u zavojima, uspinjanje, padanje i hodanje po snijegu, prilikom čega ucestvuju velike grupe mišića pogotovo mišića nogu. Skijaš mora znati racionalno koristiti snagu bez obzira na brzinu koju postiže i situaciju u kojoj se nalazi.
Trening skijaša prvenstveno je usmeren na razvijanje motoričkih i funkcionalnih sposobnosti skijaša te na održavanje maksimalnog nivoa treniranosti pred samo takmičenje. Sam trening skijaša nastao je na principu saradnje trenera sa praktičnim iskustvom s jedne te naučnika u području sporta i medicine s druge strane, a zamišljena je tako što se na lakši nivo vežbi nadovezuje kompleksniji nivo uz stalno podizanje stepena opterećenja.
Tokom ovog kompleksnog procesa neprekidno se smenjuju razdoblja opterećenja s periodom odmora, kao i stres s periodima prilagođenja na napore, a dinamika njihove izmene pridonosi kvalitetu i postizanju vrhunskih sportskih rezultata u skijanju.
Da bi se trening skijaša odvijao u pravom smeru neophodno je poznavati osnovne karakteristike skijanja kao što su: vrste skijanja, osobine skijaških terena i motoričke sposobnosti koje su su naznačajnije za uspešno takmičenje u skijaškom sportu.

2. ISTORIJA SKIJANJA

Počeci skijanja se, prema nedavno pronađenim crtežima u pećinama otkrivenim nakon povlačenja ledenjaka, vežu uz lovce koje istoričari smeštaju u doba egipatskih faraona. Tehnike skijanja u to doba su najvjerojatnije ličile načinu skijanja kojeg danas nazivamo skijaškim trčanjem ili nordijskom skijaškom disciplinom.
Ocem modernog skijanja smatra se norvežanin Sondre Norheim. On je u 19. veku konstruisao skijaški vez koji je omogućio upravljanje skijom, i to tehnikom koja se danas naziva telemark (slika 1). Kasnija usavršavanja skijaškog veza i skijaške cipele odnosno pancerice dovela su do daljeg usavršavanja skijanja i pojavu tzv. alpskih skijaških disciplina. Ranih godina 20. veka austrijanac Hannes Schneider prezentirao je tehniku upravljanja skijom rotacijom gornjeg dela tela koja se pod imenom Arlberg tehnika (nazvana prema kraju iz kojeg je poticala) vrlo brzo raširila kao popularna rekreacija i sport.
Danas je skijanje na snegu te skijanje na vodi raširen vid rekreacije i takmičarskog sporta.