Spomenici i spomen obelžja

Tragična sudbina Srbije u Prvom svetskom ratu nije mimoišla ni Smederevo i njegovu okolinu. U sledu istorijskih događaja, naročito velikih bitaka, tek u novije vreme i to zahvaljujući malobrojnim istraživačima , otkrivamo značaj Mitrovdanske pobede 1914. godine, težinu i karakter borbi koje su se vodile tokom oktobra 1915. godine na ovom području. Kao pogranični grad, Smederevo je predstavljalo veoma važnu geostratešku tačku na kojoj se očekivao napad neprijatelja za dalji prodor na Balkan. Prvim napadom koji je izvršen 7. avgusta 1914. godine (25. jula po starom kalendaru) u 9 sati ujutro, austrougarske trupe su pokušale, nagoveštavajući moguću ofanzivu sa Dunava, da prikriju jak udar iz pravca Bosne preko Drine. Prilikom ovog bombardovanja grada nije bilo smrtno stradalih ni civila ni vojnika dok je oštećeno i porušeno više objekta u zoni pristaništa i železničke stanice. Sledeći napad na grad usledio je nakon gotovo tri meseca. Posle poraza na Ceru i zaustavljene ofanzive na Drini, austrougarska vojska da bi odvojila srpske snage od fronta na Drini i presekla odbranu Beograda, rano izjutra 9. novembra (27. oktobra po starom kalendaru) 1914. godine, započela je drugi napad na Smederevo, prebacivanjem vojnika iz Kovina i sa Ade na smederevsku obalu blizu tadašnjeg Loznog rasadnika, na mestu gde se danas nalazi Stara železara.