Otpadne vode iz farmaceutske industrije

1. UVOD

Otpadne vode su mešavina vode i otpadaka iz stanova, javnih građevina, sa javnih površina i industrije. One su higijenski značajne zbog sadržine štetnih i toksičnih materija koje mogu zagaditi zemljište, vodu i vazduh, a time i ugroziti zdravlje ljudi.
Razlaganjem otpadaka u otpadnim vodama nastaju kiseonik, ugljendioksid, amonijak, metan, vodoniksulfid, merkaptani i dr.. Oni zagađuju životnu sredinu (zemljište, vodu, vazduh).
Po poreklu otpadne vode mogu biti:
1. Fekalne – komunalne (od ljudi i životinja)
2. Sa javnih i drugih površina (površinske, atmosferske)
3. Iz industrije
Otpadne vode se najčešće razgrađuju kombinovano. U prvoj fazi dok ima rastvorenog kiseonika razgradnja je aerobna, a nakon toga anaerobna. Na kraju se dobija stabilna otpadna voda sa razloženim organskim materijalom.
Na stepen zagađenosti otpadne vode organskim materijama ukazuje količina kiseonika potrebna za njihovu oksidaciju. Utrošena količina kiseonika se naziva biohemijska potrošnja kiseonika (BPK).
Za ocenu stepena zagađenosti otpadnih voda se koristi i određivanje:
– hemijske potrošnja kiseonika (HPK)
– količine rastvorenog kiseonika
– nitrita
– nitrata
– suspendovanih materija
– rastvorljivih materija
– prisustva specifičnih jedinjenja i elemenata (Pb, As, Hg i dr.)
Proces otklanjanja otpadnih voda započinje njihovim prikupljanjem, a završava se upuštanjem u konačni prijemnik (zemljište, vodu).
Prikupljanje otpadnih voda obavlja se u odgovarajućim sabirnim sudovima (WC šolja, umivaonici, kade, sudopere, slivnici, bazeni itd.) na mestu nastanka.
Transport otpadnih voda obavlja se kanalizacionim sistemom do mesta gde se upuštaju u prijemnik (zemljište, vodu).
Prečišćavanje otpadnih voda se obavlja da bi se sprečilo zagađivanje zemljišta, vode i vazduha, očuvao prirodni prijemnik za druge namene (vodosnabdevanje, rekreacija i dr.) i zaštitio vodeni svet.
Radi utvrđivanja upotrebljivosti vode za određene namene vršimo klasifikaciju voda. Klasifikacijom voda vrši se opšta podela voda u klase i određuju opšti pokazatelji i granice njihovih dozvoljenih vrednosti za pojedine namene.
Uredbom o klasifikaciji voda utvrđuje se, prema stepenu i zagađenosti i nameni, opšta podela voda na četiri klase:
– I klasa – vode koje se u prirodnom stanju ili posle dezinfekcije mogu upotrebljavati za piće i u prehrambenoj industriji,
– II klasa vode koje su podesne za kupanje, rekreaciju i sportove na vodi, kao i vode koje se uz uobičajene metode obrade ( koagulacija, filtracija i dezinfekcija) mogu upotrebiti za snabdevanje naselja vodom za piće i u prehrambenoj industriji,
– III klasa – vode koje se mogu upotrebiti ili iskoristiti za navodnjavanje i u industriji, osim prehrambene,
– IV klasa – vode koje se mogu upotrebljavati za druge namene samo posle odgovarajuće obrade.
Zakonska regulativa: Trenutno važeća zakonska regulativa u oblasti zaštite voda od zagađenja u Republici Srbiji obuhvata:
• Uredba o klasifikaciji vodotoka ( ,,Sl. glasnik SRS” br. 5 /68 ),
• Uredba o klasifikaciji voda (,,Sl. glasnik SRS” br. 5 /68 ),
• Pravilnik o opasnim materijama u vodama ( ,,Sl. glasnik RS” br. 31 / 82 ).
Cilj ovog završnog rada je predstavljanje porekla otpadnih voda u farmaciji, njihovog sastava i načina njihovog tretmana i prečišćavanja.