Dušanov zakonik

Zakonik Cara Stefana Dušana (1308-1355) je veoma značajan ne samo za srpsku srednjevekovnu istoriju već i za državotvornost, za pravnu nauku i predstavlja svojevrsnu potvrdu kulturno-civilizacijskog uspona tog doba.
Dušanov zakonik je jedan od najstarijih pravnih akata u Srpskoj državi, ali i šire na području balkanskih zemalja. Ovaj zakonik je nadoknadio zaostajanje za nekim razvijenijim državama toga doba koje su svoj pravni sistem zasnivale na osnovama rimskog prava.
Zakonik blagovernogo Cara Stefana donet je na dva zakonodavna sabora, prvi 1349. godine u Skoplju i drugi 1354. godine u Serezu.
Car Stefan Dušan koji je bio najmoćniji vladar u Evropi toga doba, nastoji da zakonskom regulativom organizuje državno uređenje i da jedinstvenom primenom pravnih propisa uspostavi funkcionisanje pravne države. Država je za ove potrebe nužno morala imati sredstva moći kako bi ono što je poteklo iz državnog vođstva i što je zakonima bilo propisano moglo biti ostvareno i sprovedeno.
U srpskim zemljama, pravni običaji sa izrazito klasnim i staleškim karakterom imali su punu važnost za vreme Nemanjića.
Dušanovo carstvo je obuhvatalo velike teritorijalne prostore na kojima je trebalo uspostaviti vladavinu prava, pa je trebalo uspostaviti pravne ustanove koje bi držale u jedinstvu razne narode sa različitim običajima. Tako se nametnula potreba za regulisanje opštih ustanova javnog prava za celo Carstvo.
Opšte pravne ustanove morale su biti jedinstvene kako bi se postigla veća objedinjenost cele zemlje. To jedinstvo je bilo neophodno zbog spoljnih pritisaka kao i radi očuvanja granica. Prilike unutar države takođe su nalagale odgovarajuće pravno normativno ustrojstvo kako bi se i sa te strane uvećao autoritet vladara.