Emitovanje akcija kao izvor finansiranja preduzeca

1. UVOD
1.1.Problem i predmet istraživanja

Modernom ekonomijom dominiraju akcionarska društva, multinacionalne kompanije koje su u nekim slučajevima puno moćnije od samih država u kojima posluju te su u situaciji da postavljaju određena pravila poslovnog ponašanja, da diktiraju određene ekonomske tokove, kao i da formiraju samo tržište kapitala gdje dolazi do emisije akcija. Emitovanje akcija kapital se stalno transformiše, mijenjajući vlasnika, što onemogućuje da najbolja poslovna ideja dobije najbolju šansu. Akcija se najčešće definiše kao hartija od vrijednosti koja predstavlja udio u vlasništvu jedne firme. Osoba koja posjeduje akcije nekog društva je suvlasnik tog društva. Vlasnik akcija u stvari posjeduje dio kapitala preduzeća i po osnovu veličine svog akcijskog udjela ostvaruje pravo na: upravljanje, dividendu
i likvidacioni ostatak.Akcije ne emituju svi privredni subjekti. One su vezane samo za jedan specifičan vlasnički oblik preduzeća koja se nazivaju akcionarska društva ili korporacije.
Emisija akcija je najfrekventniji način pridobijanja kapitala, a investitori koji otkupljuju emitovane obične akcije će ostvariti određena prava. Akcionarsko društvo može biti finansirano i emisijom preferencijalnih akcija, a prava koja preferencijalne akcije nude svojim vlasnicima su: pravo prvenstva isplate dividendi preferencijalnim u odnosu na obične akcionare i u slučaju bankrotstva preferencijalni akcionari će biti isplaćeni prije običnih akcionara. Međutim, i obične akcije svojim vlasnicima pružaju veom aznačajna prava, kao što su: pravo glasa, pravo na dio dobiti, pravo prečekupovine akcija, pravo na uvid u najvažnije poslovne rezultate korporacije, pravo na aktivu u slučaju likvidacije i pravo na transfer akcija.Postupak emisije običnih akcija se izvodi u okviru primarnog tržišta i zahtijeva niz radnji i ispunjenje određenih uslova, a sastoji iz tri grupe aktivnosti, a to su: priprema i donošenje odlluke, odobravanje emisije i realizacija emisije.