Komparativni prikaz finansijskog sistema lokalne samouprave Srbije i Republike Srpske

Uvod

„Donekle je paradoksalan podatak da je period najveće samostalnosti lokalne samouprave, u gotovo potpunom odsustvu turskih vlasti izvan većih gradova obavljale brojne upravne, sudske i policijske poslove i štitila i predstavljala narod pred turskim vlastima.“
Srbija je od završetka Prvog svetskog rata bila osnivač i sastavni deo zajedničke države sa većinom balkanskih Južnih Slovena prvobitno u Kraljevini Srba, Hrvata i Slovenaca, kasnije preimenovanoj u Kraljevinu Jugoslaviju, zatim u Socijalističkoj Federativnoj Republici Jugoslaviji, Saveznoj Republici Jugoslaviji i Državnoj zajednici Srbija i Crna Gora. Od 2006. godine je Srbija kao naslednica SCG postala suverena i nezavisna država.
Iskustva Srbije, od kraja XIX veka (Ustav 1882.) pa do danas, upućuju na razne modalitete i faze teritorijalne decentralizacije.
Prvi model teritorijalne decentralizacije Srbije jeste onaj iz Ustava Kraljevine Srbije 1882. godine kada je Srbija bila teritorijalno organizovana preko dvadeset jednog okruga (distrikta) i dva grada (Beograd i Majdanpek) sa statusom okruga. Svaki okrug je bio podeljen na 3 do 5 srezova (arondismana), dok je svako naselje (izuzimajuci najmanje zaseoke) činilo opstinu (municipahtet), uz mogućnost podele gradskih naselja na više gradskih opština.
Drugi model je teritorijalna decentralizacija Srbije utvrđena Ustavom Srbije iz 1990. godine, kojim je Republika definisala dve pokrajine (Vojvodina i Kosovo i Metohija), 189 opština i nekoliko gradskih naselja sa statusom grada: Grad Beograd sa posebnim ovlašćenjima i gradovi sa više opština Novi Sad, Niš, Kragujevac i Priština.