Demografski prikaz naselja Sumbulovac

Geografski položaj
Naselje Sumbulovac leži na nadmorskoj visini od 939m, pripada mjesnoj zajednici Mokro i opštini Pale. Magistralnim putevima je povezano sa Palama(9km) i Sarajevom (15km). U zajedničkom sastavu Sumbulovca bila su naselja Brezovice, Gornje i Donje Sinjevo, kasnije su se ova naselja izdvojila kao samostalna, ali kada se spominje Sumbulovac, ova naselja i dalje pripadaju Sumbulovačkom ataru. Samo naselje Sumbulovac nalazi se u kotlini rijeke Mokranjske Miljacke, na dijelu u kojem ona ulazi u prvi od svoja 3 kanjona. Oko samog naselja nalaze se brežuljci manjih ogranaka planine Romanije, od kojih izdvajam Orlovaču(1056), Golubac(1000) I Paklenik(1030). Magistralni put koji prolazi kroz Mokro, dalje se nastavlja ka Sokocu, prema Srbiji, i ima presudan značaj u samom razvoju i daljem prosperitetu ovog naselja. Iz svega navedenog, može se reći da Sumbulovac ima relativno povoljan geografski položaj, prije svega zbog blizine Sarajeva, a zatim i zbog magistralnog puta oko kojeg je i izgrađeno naselje.
Izvor: Mojsije Đerković, (Pale i Paljani 2, 2010)
Atar
U sklopu naselja Sumbulovac, možemo izdvojiti 5 sela koja podpadaju pod njegov atar. Ta sela su: Brezovice, Gornje Sinjevo, Donje Sinjevo, Bimbašin Han i Musin Han. Takođe obuhvata i manje dijelove sela Ljubogošta i Bjelogorci, ali obodne dijelove ovih koji nisu naseljeni. U pravcu istok – zapad, pruža se dužinom od oko 2,5km, dok u pravcu sjever – jug pruža se dužinom od 4km. Dužine su izmjerene vazdušnom linijom, i povezane su krajnje tačke atara. Prosječna širina iznosi oko 3,5 km, dok dužina iznosi već navedenih 2,5km. Prema ovim podatcima, površina atara iznosi 8, 75km2. Oko 60% zemljišta je prekriveno šumama, ( 47% bjelogorične i 13% crnogorične ) , a ostalih 40% je poljoprivredno zemljište.
Poljoprivredno zemljište možemo podijeliti na pašnjake, oranice i livade. Oko 40% od ukpnog poljoprivrednog zemljišta podpada pod pašnjake, ( ekstenzivno stočarstvo, ovčarstvo i mljekarstvo). Oko 45% procenata zauzimaju livade za košenje, sa mogućnošću ratarske obrade, a preostalih 15% zauzimaju oranice i bašte.
Izvor: Katastar Pale

Postanak i opšte odlike naselja
Gledano kroz istoriju, prvi ljudski tragovi se javljaju u pećinama uzvišenja Orlovača, u kojima su pronađeni ostaci grnčarije. Naselja na ovom području javljaju se za vrijeme srednjeg vijeka, o čemu svjedoče Stećci pronađeni u podnožju uzvišenja Orlovača. Nakon srednjeg vijeka, stanovništvo i dalje naseljava ove krajeve. Vrh uzvišenja Golubac naziva se Šanac, i to je mjesto na kojem je za vrijeme Turaka izgrađena karaula, iz koje je se kontrolisao karavanski saobraćaj koji je išao dolinom Miljacke. Na obroncima uzvišenja Orlovača nalaze se ostaci Austrougarskog naselja, koje se danas naziva Gradina. Zidovi su građeni od kamena koji se eksploatisao na mjestu gradnje. Svi ovi ostaci se nalaze na brdima koja okružuju samo Sumbulovačku kotlinu, ali naseljavanje same kotline počinje tek posle Drugog svjetskog rata. Put koji se za vrijeme Drugog svjetskog rata izgradio duž rijeke Miljacke, predstavljao je vojni put kojim su se kretala najčešće ratna vozila. Sama dolina je bila vrlo opasno mjesto za boravak, jer sa obližnjeg Šanca je svakodnevno pucao ustaški snajper. Posle oslobođenja, grade se i prvi stalni objekti uz samu kaldrmu, i počinje sporo naseljavanje Sumbulovačke kotline. Kasnijom restauracijom kaldrme u asfaltni put, počinje intenzivno naseljavanje Sumbulovca. Pravi se i raskrsnica na centralnom dijelu kotline, koja će predstavljati okosnicu budućeg razvoja naselja. Pravi se i put uz današnje naselje Brezovice, koji povezuje Sumbulovac sa Sarajevom i budućim naseljima koja će biti sagrađena uz navedeni put.