Karakteristike političkih sistema

1.Ciljevi i metode predmeta Savremeni politički sistemi
•    Među brojnim disciplinama političkih nauka posebno mesto zauzimaju Komparativni politički sistemi.

•    Ova oblast političkih nauka poznata je još i pod nazivima: Uporedni politički sistemi, Les systemes politiques compares (fr.), Comparative Politics (engl.) i dr).
•    Izučavanje političkih sistema pobuđivalo je oduvek veliko interesovanje kako naučnika i istraživača , tako i šire javnosti.
•
•    Šezdesetih godina XX veka sve značajnije visokoobrazovne institucije u Evropi i svetu uvele su izučavanje discipline savremeni, odnosno komparativni politički sistemi (ili srodnih naziva) u programe svojih osnovnih i poslediplomskih studija.
•    Od toga vremena pa sve do današnjih dana, disciplina savremeni politički sistemi zastupljena je na svim fakultetima društvenih i političkih nauka razvijenog sveta: ENA, Berkli, Stenford, Oksford, London School of Economics i dr.
•
•    U našoj zemlji prve korake ka naučnom i teorijskom izučavanju Uporednih političkih sistema učinila je u Beogradu 1962. g. Visoka škola političkih nauka – od 1968. g. Fakultet političkih nauka.

2. Teškoće u proučavanju politike i političkog sistema
Izučavanje dinamične i žive naučne discipline kao što su komparativni politički sistemi, iziskuje stalnu budnost istraživača nad savremenim zbivanjima u društvenoj i političkoj praksi. Posao današnjeg istraživača je mnogo obimniji i ozbiljniji. Poređenja radi, u Aristotelovo vreme, pre više od 20 vekova, kada je on izvršio prvu klasifikaciju različitih državnih uređenja, postojalo je oko 158 ustava u to vreme poznatih helenskih i drugih državica, a današnji istraživač ima pred sobom 201 nezavisnu državu od kojih su 195 punopravne članice UN, a i taj broj se iz dana u dan povećava.
Ipak, savremenom istraživaču su na raspolaganju neuporedivo bolja tehnološka i informatička sredstva za analizu, kao i bogato naučno i političko iskustvo prethodnika.
I pored svega toga, ostaje aktuelno pitanje valjanosti i postojanosti dosadašnjih kriterijuma i vrsta klasifikacije, jer praksa i stvarnost često ne podležu krutim standardima, a većina političkih sistema predstavlja originalne mešavine više poznatih tipova političkih sistema.
Takođe, postoje i određena ideološka ograničenja u izučavanju političkih sistema, mada se smatra da je savremeno izučavanje KPS oslobođeno ideoloških balasta, pod čime se pre svega podrazumeva marksističko-dogmatski metod karakterističan za bivše komunističke zemlje. Veoma važna karakteristika savremenog izučavanja KPS je i reznovrsnost pristupa i metoda. Autori se suočavaju sa ogromnim problemom svrstavanja svih političkih sistema u svetu u određeni broj kategorija, zbog velikog broja kriterijuma po kojima se klasifikacije vrše kao što su organizacija vlasti, modeli političkog uređenja ili međusobni odnos oblika vlasti.
3. Osnovna shvatanja pojma politike
Ne može se reći da postoji samo jedna, sveobuhvatna i konačna definicija pojma politika, pa je poznata i izreka da definicija politike ima skoro isto toliko koliko i autora politikoloških studija.
Najvažnije temelje u određenju pojma politike postavili su antički filozofi. Sofisti su smatrali da je suštinska u određenju politike REČ, dok su Sokrat i Platon smatrali da je to ISTINA. Aristotel je najvažnijim smatrao DELANJE i KONSTRUKCIJU.
Iz ovih shvatanja razvio se dualizam  politike kao retorike ili kao nauke. Sokrat (a kasnije  i Tomas Hobs i Fridrih Niče) imali su negativan stav prema retorici smatrajući da je ona samo poluveština, odnosno imitacija prave veštine (politike), koja služi da se na bazi polusaznanja i poluistina zavedu nevični i neobrazovani. Nasuprot tome, prava veština (politika-umeće upravljanja životom zajednice) temelji se na  istini i znanju i podrazumeva shvatanje suštine i složenosti društvenih pojava.
Kasniji pokušaji punijeg razumevanja i definisanja politike podrazumevaju objedinjavanje ova dva izuzetno važna aspekta politike- njene retoričke dimenzije (izražene kod aktera političkog života- današnjih političara ili besednika kao što su Gorgija, Demosten, Seneka, Ciceron i sl.) i njenog naučnog utemeljenja (kojim se bave analitičari političkih zbivanja i eksperti koji daju smernice za politički razvoj društva).
Ovakvom dualističkom shvatanju politike Sokrat je dodao tezu o politici kao etici, koja je u današnjem pomalo pežorativnom shvatanju pojma politika potpuno suprotstavljena politici kao veštini vladanja.
Politika predstavlja veštinu pronalaženja i realizacije optimalnih rešenja u sporovima prvobitno suprotstavljenih interesa pojedinaca ili grupa, u korist tih pojedinaca ili grupa ili u korist društva u celini, da bi se obezbedilo nesmetano funkcionisanje rezličitih društvenih poslova i izbegli ozbiljniji društveni potresi i štete od njih.
Pojam politike još se uobičajeno koristi za označavanje stalnih i smišljenih akcija koncipiranja, organizovanja, vođenja i nadgledanja nekog društvenog posla, odnosno jednog segmenta upravljanja nekom društvenom aktivnosti (socijalna, ekonomska, kulturna politika, politika cena, carinska, zdravstvena politika i sl.).
Iz svega ovoga može se zaključiti da politika i političke nauke imaju veoma veliki značaj u svakodnevnom životu, pa je veoma značajan razvoj kako političkih nauka, tako i njenih poddisciplina kao što su: politička teorija i istorija, ustavno pravo, međunarodni odnosi, diplomatija, javno mnjenje, međunarodno komuniciranje, politička sociologija, istorija političkih teorija, komparativni politički sistemi i sl.