Krivično procesno pravo

Krivično procesno pravo izgrađeno je na određenim načelima odnosno principima. Načela krivičnog procesnog prava su instrumenti za ostvarivanje ciljeva postupka. Cilj je da niko nevin ne bude osuđen, a učiniocu krivičnog djela da se izrekne krivična sankcija koju propisuje zakon.
Načela se dijele na osnovna i druga. Krivično procesno pravo počiva na osnovnim načelima kao grana pozitivnog prava. Osnovna načela nastaju i razvijaju se kako bi ostvarila različite zadatke u vezi sa krivičnim postupkom na nacionalnom i međunarodnom nivou. Postoje osnovna procesna načela o strankama, o krivičnoj tužbi, o formi procesnih radnji. Načela na kojima je izgrađen savremeni krivičnoprocesni sistem predstavljaju odraz razvoja ljudskog društva, afirmacije vladavine prava i zaštite osnovnih prava i sloboda čovjeka i građanina. Načela krivičnog procesnog prava mogu se sistematizovati po vertikali i horizontali. Po vertikali načela se prostiru na dva nivoa: a) međunarodnom nivou (univerzalni i regionalni pristup njihovog predviđanja i regulisanja) i b) nacionalnom nivou.
Međunarodna krivičnoprocesna načela nastala su kao rezultat razvoja međunarodnog krivičnog prava i u okviru njega međunarodnog krivičnog procesnog prava. Između ostalog to su: načelo pravičnog postupka, načelo ne bis in idem, načelo pretpostavke nevinosti, načelo javnosti, načelo zaštite lične slobode, i bezbjednosti koje obuhvata još i načelo legaliteta, srazmjernosti, supsidijarnosti i sudskog nadzora, načelo višestepenosti, načelo naknade štete osuđenom licu i načelo zabrane diskriminacije. Ova načela se formiraju i u nacionalnom pravu radi doprinosa legitimnosti, sistematizaciji i razumljivosti krivičnoprocesnog sistema.