Karcinom grlića materice

Materica (Uterus)
Materica je unutrašnji polni organ žene postavljen na genitalnom putu između oba jajovoda i vagine. Njena je uloga da primi oplođenu jajnu ćeliju iz jajovoda, da je usadi u svoju sluzokožu i hrani začetak za vreme njegovog materičnog života. Kada plod sazri materica ga izbacuje grčenjem svoje muskulature uz pomoć muskulature prednjeg trbušnog zida. Materica  se  nalazi  u potperitonealnom spratu karlične duplje u fascijalnoj loži koja se naziva paracolpium (samo prednja subperitonealna strana materičnog vrata)  i parametrium  (vezivno tkivo koje okružuje telo materice i zadnju stranu njenog vrata).  Materica se nalazi iza mokraćne bešike, ispred rektuma, iznad vagine a odozgo je pokrivaju vijuge tankog creva i sigmoidnog kolona.

Materica ima oblik kruške blago spljoštene od spreda unazad i užim krajem okrenutim naniže. Kod žena koje nisu rađale (nullipara) dimenzije materice su 6×4×2cm,težina 40g, a kod žena koje su rađale (multipara) 7×7×2,5cm, težina prosečno 50g.
Delovi materice su:  telo (corpus uteri), vrat materice (cervix uteri) i blago suženje između tela i vrata (isthmus uteri). Telo materice (corpus uteri) je gornji, najširi deo materice (gornje 2/3) koji se postepeno sužva idući naniže. Telu materice opisujemo dve strane: prednju (facies vesicalis) i zadnju (facies intestinalis). Dno materice (fundus uteri) je gornji zaobljeni kraj materičnog tela. Bočne ivice materice (margo uteri dexter et sinister). Na spoju ivica sa dnom materice nalaze se rogovi materice (cornu uteri dexter et sinister) na kojima se završavaju jajovodi.

Materično suženje (isthmus uteri) odgovara spoju donjeg suženog kraja tela sa gornjim krajem vrata materice. Materični vrat (cervix uteri) je donji valjkasti deo materice (donja 1/3 materice). Pripojem gornjeg kraja vagine oko njegove spoljašnje površine cervix uteri je podeljen na dva dela:

•     vaginalni deo cerviksa ili grlić materice (portio vaginalis cervicis), i
•     gornji, nadvaginalni deo (portio supravaginalis cervicis).

Na grliću marice opisuju se dve usne, prednja, kraća (labium anterius) i zadnja, duža (labium posterius) između kojih se nalazi materični otvor (ostium uteri) okrugao kode žena koje nisu rađale, pukotinast kod žena koje su rađale. Normalno je materica u celini nagnuta napred (anterversio),  a telo materice je postavljeno put napred prema vratu (anteflexio), zaklapajući sa njime tup ugao.
Zid materice debeo je oko 20mm u visini tela i oko 15mm na materičnom vratu. On se sastoji idući od površine u dubinu, iz sledećih slojeva:

1. serozni omotač (tunica serosa s. perimetrium),
2. potserozno tkivo (tela subserosa),
3. mišićni omotač (tunica muscularis s. myometrium) i
4. sluzokožni omotač (tunica mucosa s. endometrium). Debljina endometrijuma se menja u zavisnosti od faze menstrualnog ciklusa, jer se ona priprema za usađivanje i ishranu oplođene jajne  ćelije. Ako ne dođe do oplođenja nastupa deskvamacija, kada se kompaktni i spongiozni sloj odlubljuju i sa krvlju (menstruacija) izbacuju iz materice. Ostaju samo dna materičnih žlezdi (bazalni sloj endometrijuma), koje će poslužiti za ponovno obnavljanje sluzokože.