Mogućnost primene otpadnih materijala u industriji cementa

.Uvod

Cement je hidrauličko mineralno vezivo koje se dobija mljevenjem tzv. portland cementnog klinkera – vještačkog kamenog materijala koji se stvara pečenjem krečnjaka i gline, temperature pečenja je 1350-1450°C. Engleski inžinjer Josep Aspdin patentirao je portland cement 1824, a nazvan je po krečnjačkoj stjeni ostrva Portland u Engleskoj zbog sličnosti boje. Pored portland cementnog klinkera, za čije se dobijanje koristi mješavina krečnjaka i gline u odnosu 3:1 (odnos masa), u cement je redovno prisutna i manja količina gipsa (do 5%) koji se dodaje radi regulisanja vremena vezivanja cementa. Portland cement karakteriše srazmjerno konstantan hemijski sastav i to: CaO(vezan) 62-67%, SiO2 19-25%, Al2O3 2-8%, Fe2O3 1-5%, SO3 najviše 3-4.5%, CaO(nevezan) najviše 2%, MgO najviše 5%, alkalije (Na2O i K2O) 0.5-1.3%. Cementi se u opštem slučaju mogu podjeliti na vrste i klase. Vrste predstavljaju kategorije cementa s obzirom na sastav i tehnologiju proizvodnje, dok klase cementa označavaju njihove mehaničke karakteristike. Dijele se u dvije osnovne grupe: na cemente na bazi Portland cementnog klinkera i na ostale – specijalne vrste cementa [1].
Cement je važan građevinski materijal, neophodan za život, a industrijska grana kojoj pripada ima ključnu ulogu u ekonomskom razvoju svake zemlje. U svijetu se svake godine proizvede više od 2 milijarde tona cementa. Osnovni izazov za industriju cementa je ušteda neobnovljivih, prirodnih resursa, tako da je optimizacija korišćenja prirodnih resursa, što podrazumjeva i prirodna, fosilna goriva, od strateškog značaja, jer izvori ovih goriva nisu nepresušni. Osim toga, cena fosilnih goriva je u stalnom porastu, a poznato je da se ne mogu obezbjediti u dovoljnim količinama, na domaćem tržištu. Jedan od načina kako odgovoriti na ove izazove je i
ko-insineracija (korišćenje alternativnih goriva u procesu proizvodnje), jer su izvori snabdjevanja lokalni – što znači smanjenje uvoza i sigurnost u snabdjevanju.