Obligaciono pravo kolokvijum skripta

PITANJA ZA KOLOKVIJUM
I grupa pitanja
1. Pojam, predmet i razvoj Obligacionog prava
2. Objektivno i subjektivno obligaciono pravo
3. Odnos Obligacionog i drugih grana imovinskog prava
4. Odnos Obligacionog i Trgovinskog prava
5. Izvori Obligacionog prava
6. Zakon o obligacionim odnosima Crne Gore (istorijat i značaj)
7. Struktura Zakona o obligacionim odnosima Crne Gore
8. Osnovna načela Zakona o obligacionim odnosima
9. Načelo jedinstvenog regulisanja za sve učesnike
10. Načelo slobode uređivanja obligacionih odnosa
11. Načelo ravnopravnosti strana
12. Načelo savjesnosti i poštenja
13. Pojam i funkcije načela savjesnosti i poštenja
14. Konkretizacija načela savjesnosti i poštenja kroz odredbe ZOO CG
15. Načelo zabrane zloupotrebe prava
16. Načelo zabrane stvaranja i iskorištavanja monopolskog položaja na tržištu
17. Načelo ekvivalentnosti uzajamnih davanja
18. Zaštiti ekvivalentnosti uzajanih davanja
19. Načelo zabrane prouzrokovanja štete
20. Načelo dužnosti ispunjenja obaveza
21. Načelo rješavanja sporova mirnim putem
22. Načelo primjene dobrih poslovnih običaja
23. Osnovne karakteristike obligacije i obligacionog odnosa
24. Sadržina obligacionog odnosa
25. Razlike između obligacije i obligacionog odnosa
26. Pojam i karakteristike obligacija
27. Karakteristike obligacija
28. Pojam i izvori obligacija
29. Elementi obligaciono-pravnog odnosa
30. Sporedna prava
31. Neutužive obligacije
32. Odnos obligacionog i stvarnih prava
33. Sličnosti obligacionih i stvarnih prava
34. Razlike između obligacionih i stvarnih prava prema predmetu
35. Razlike između obligacionih i stvarnih prava prema dejstvu
36. Odstupanja od relativnog karaktera obligacionog odnosa
37. Podjele obligacija s obzirom na predmet
38. Pozitivne i negativne obligacije
39. Novčane i nenovčane obligacije
40. Novčane obligacije – pojam i osobenosti
41. Individualne i generične obligacije
42. Razlikovanje obligacija s obzirom na vreme trajanja činidbe
43. Razlikovanje obligacija s obzirom na lice koje je u obavezi da izvrši činidbu
44. Razlikovanje obligacija sa gledišta međusobne zavisnosti
45. Razlikovanje s obzirom na broj lica i predmeta u jednom odnosu
46. Složene obligacije sa više subjekata
47. Djeljive obligacije
48. Solidarne obligacije – pojam i vrste
49. Aktivne solidarne obligacije
50. Pasivne solidarne obligacije
51. Nedjeljive obligacije
52. Složene obligacije sa više predmeta
53. Alternativne obligacije
54. Fakultativne obligacije
II grupa pitanja
55. Dejstvo obligacija
56. Dejstvo obligacija prema dužniku
57. Odgovornost dužnika za štetu zbog neispunjenja obligacije
58. Dužnička docnja (mora debitoris)
59. Dejstvo obligacije prema poveriocu
60. Mešanje poverioca u imovinske odnose dužnika
61. Paulijanska tužba
62. Vršenje dužnikovih prava
63. Pobijanje dužnikovih pravnih radnji
64. Poverilačka docnja (mora creditoris)
65. Pravo zadržanja (ius retentionis)
66. Promjena subjekata u obligacijama
67. Ustupanje potraživanja
68. Pojam i uslovi cesije
69. Dejstvo cesije i posebni slučajevi ustupanja potraživanja
70. Ustupanje ugovora (pojam i uslovi, dejstvo)
71. Dejstvo uslupanja ugovora
72. Preuzimanje duga (pojam, uslovi i dejstvo)
73. Upućivanje – asignacija (pojam, uslovi i dejstvo)
74. Prestanak obligacija
75. Ispunjenje (pojam i pravna priroda ispunjenja)
76. Ispunjenje obligacije
77. Vreme i mesto ispunjenja obligacije
78. Ispunjenje (isplata) novčanih obaveza
79. Posebni načini ispunjenja obaveze
80. Prebijanje – kompenzacija (pojam i uslovi)
81. Načini prebijanja
82. Otpust duga (remissio) (pojam i uslovi i dejstvo)
83. Prenov (novacija) (pojam, uslovi i dejstvo)
84. Sjedinjenje (konfuzija) (pojam, uslovi i dejstvo)
85. Nemogućnost ispunjenja (pojam, uslovi i dejstvo)
86. Protek roka ili otkaz kao način prestanka obligacija
87. Smrt dužnika ili poverioca kao način prestanka obligacija
88. Zastarjelost potraživanja – pojam i dejstvo
89. Pojam zastarjelosti
90. Vrijeme potrebno za zastarjelost i posljedice zastarjelosti
91. Rokovi zastarjelosti po ZOO CG
92. Zastoj zastarjelosti
93. Prekid zastarjelosti
94. Prekluzija i zastarjelost
95. Naturalne obligacije
96. Sredstva obezbjeđenja obligacija – pojam i vrste
97. Stvarna sredstva obezbjeđenja obligacija
98. Lična sredstva obezbjeđenja obligacija
99. Jemstvo – pojam i vrste
100. Pravna dejstva jemstva
101. Posebne vrste jemstva
102. Ugovorna kazna – pojam, uloga i značaj
103. Vrste ugovorne kazne
104. Kapara (pojam i dejstvo)
105. Odustanica (pojam i dejstvo)
106. Kaucija (pojam i dejstvo)
III grupa pitanja
107. Pojam ugovora
108. Ugovor kao pravni akt
109. Ugovor kao pravni odnos
110. Načela ugovornog prava
111. Načelo slobode ugovaranja i njegova zaštita
112. Ograničenja slobode ugovoranja
113. Načelo konsesualizma – pojam, značaj, odstupanja
114. Opšti uslovi nastanka ugovora
115. Sposobnost ugovaranja
116. Predmet ugovora (pojam i osobenosti)
117. Osnov (causa) ugovora
118. Pravna shvatanja kauze ugovora
119. Odnos osnova i motiva za zaključenje ugovora
120. Saglasnost volja kao uslov nastanka ugovora
121. Osobine i načini izražavanja volje kod zaključenja ugovora
122. Ugovor sa fiktivnim osnovom i simulovani ugovor
123. Forma ugovora – pojam i vrste
124. Vrijeme i mjesto zaključenja ugovora
125. Pregovori za zaključenje ugovora
126. Culpa in contrahendo
127. Ponuda za zaključenje ugovora – pojam i pravna priroda
128. Ponuda u evropskokontinenrtalnom i anglosaksonskom pravu
129. Ponuda za zaključenje ugovora – vrste i načini davanja ponude
130. Dejstvo ponude
131. Prihvat ponude za zaključenje ugovora
132. Uslovi za prihvatanje ponude
133. Zadocnjelo prihvatanje ponude
134. Faktički ugovorni odnos
135. Mjesto i vrijeme zaključenja ugovora
136. Predugovori – pojam, značaj i dejstvo
137. Tumačenje ugovora – pojam, uloga, značaj
138. Kriterijum tumačenja ugovora
139. Posebna pravila tumačenja ugovora
140. Kriterijumi tumačenja ugovora
141. Tumačenje ugovora i popunjavanje ugovornih praznina
142. Slučajevi kada je za zaključenje ugovora potrebna saglasnost trećeg lica
143. Slučajevi kada je za zaključenje ugovora potrebna saglasnost državnog organa
144. Osobine ugovora
145. Podjela ugovora prema zakonskom regulisanju
146. Podjela ugovora s obzirom na formu
147. Podjela ugovora prema odnosu prava i obaveza
148. Podjela ugovora na jednostrane i dvostrane
149. Podjela ugovora na teretne i dobričine
150. Podjela ugovora na komutativne i aleatorne
151. Podjela ugovora na ugovore sa trenutnim i ugovore sa trajnim izvršenjem obaveza
152. Podjela ugovora na jednostavne i mješovite
153. Podjela ugovora na ugovore sa sporazumno određenom sadržinom i ugovore po pristupu
154. Podjela ugovora na formalne, realne i konsensualne
155. Podjela ugovora na kolektivne i individualne ugovore
156. Podjela ugovora na okvirne i pojedinačne i generalne i posebne ugovore
157. Podjela ugovora na samostalne i akcesorne ugovore
158. Podjela ugovora na kauzalne i apstraktne
159. Podjela ugovora na tipske, standardne i formularne ugovore
160. Predugovori

1. POJAM, PREDMET I RAZVOJ OP
OP je dio jedne sire cjeline, gradjanskog(imovinskog) prava koje uredjuje obligaciono-pravne odnose kao dio imovinsko-pravnih odnosa Kako bi odredili pojam i sustinu OP potrebno je ispitati etimologiju ovih rijeci. Naziv ima svoje sinonime u izrazima trazbeno ili dugovinsko pravo. Medjutim ovi izrazi nisu adekvatni jer ukazuju na samo jednu stranu obligacionog odnosa, duznika ili povjerioca. Obligatio potice iz latinskog i znaci vezati zavezati i sl.
OP se koristi u 2 smisla:
1) da oznaci sistem pozitivnih pravnih normi koji regulisu OO
2) da oznaci pravnu nauku koja izucava OO kao i norme koje ih regulisu uz teorijski pristup.
Predmet OP cine obligacioni odnosi u cijelom svom obimu i razlicitosti. OO je pravni odnos izmedju 2 strane na osnovu kojeg je jedna strana- povjerilac ili creditor ovlascena da zahtjeva od druge strane-duznik ili debitor odredjeno davanje, cinjenje ili uzdrzavanje od necega sto bi inace imala pravo da trazi, a druga strana je duzna da to ispuni.
Sto se tice razvoja OP, on je bio uslovljen stepenom ekonomskog razvoja, svojinskih odnosa kao i drustveno-ekonomskom formacijom. U najstarijim, primitivnim drustvima OP nije moglo ni nastati jer se sve odvijalo u okvirima kucne naturalne privrede zatvorenog tipa. Tek pojavom robne proizvodnje i razmjene su se javili i pojedini instituti OP i to prodaja, zajam u zitu, posluga, zaloga i naknada stete. U srednjem vijeku razvoj OP biva zaustavljen i vracen na naturalnu privredu, i tek kasnije obnovom trzisne privrede i robno-novcanih odnosa, ozivljava. Ipak OP se u potpunosti razvilo tek u 19. vijeku u doba nastanka kapitalizma i kapitalistikih odnosa u privredi. U tom periodu se vrse i velike kodifikacije gradjanskog a unutar njega i OP, koji su prozeti principima burzoaske revolucije – sloboda i jednakost za sve clanove drustva, sto se u OO reflektuje kroz princip slobode ugovaranja. Moze se izvesti zakljucak da se razvoj ek.odnosa nalazi u direktnoj srazmjeri sa razvojem OO, sto znaci da dok su eko.odnosi bili na nizem stupnju razvoja i OP je bilo nerazvijeno, a sa pojavom novih formi robno novcanih odnosa ili promjena postojecih, mijenjalo se i OP. Preobrazaj OP je narocito vidljiv u njegovom posebnom dijelu. Nastajali su novi tipovi ugovora, a stariji koji su prevazidjeni su iscezavali zajedno sa nestankom odnosa koji su ih izazivali. Nastali su ugovori o zakupu posl.prostorija, ugovori o organizovanju putovanja, ugovori o kooperaciji itd. Preobrazaj je vidljiv i u opstoj teoriji OP. Mnogi principi iz rimskog prava su vremenom postali suvise restriktivni za savremene potrebe pa je tako sada moguce zakljuciti ugovor u korist treceg, zakljuciti neformalno ugovor a i jednostrana izjava volje je priznata kao punovazan izvor obligacija.
Uprkos ovim promjenama OP je relativno najstabilniji dio gradjanskog prava jer je manje od ostalih podlozan promjenama. Ono se i danas koristi mnogim principima koji poticu iz rimskog prava. OP pravo je i najobimniji dio GP jer obuhvata odnose koji nastaju iz mnogih pravno relevantnih cinjenica, dakle ne samo one koji nastaju iz saglasnosti volja vec i one koje nastaju i iz prouzrokovanja stete, po naredbi zakona, jednostranom izjavom volje, nezvanim vrsenjem tudjih poslova itd.