Kraljevina Srbija i modernizacija Kosova, Metohije, Makedonije i Novog Pazara

Kraljevina Srbija i modernizacija Kosova, Metohije, Makedonije i Novog Pazara 

Kosovo, Metohija, Novopazarska oblast i Makedonija – Stara i Nova Srbija – postali su 1912. Godine deo Kraljevine Srbije. Ova tekovina ratne pobede međunarodno je priznata odlukama Ambasadorske konferencije u Londonu i Bukureškog mirovnog ugovora iz 1913. Godine. U novim krajevima živelo je 1, 474, 560 stanovnika – na Kosovu, Metohiji i Novopazarskoj oblasti 681, 104, a u Makedoniji 793, 456 stanovnika. Stanovništvo Srbije je tako uvećano za 35, 7%. Teritorija kraljevine povećana je u sličnoj srazmeri – za 39, 500km2 pa je njena ukupna površina iznosila 87, 800 km2.
Srbija je u ovim oblastima u prvo vreme uvela posebnu upravu, privremeno odustajući od primene ustava. Ocena uprave srpske i jugoslovenske monarhije na Kosovu, u Metohiji, oblasti Novog Pazara i Makedoniji do našeg vremena je uglavnom ostala negativna. Teze o progonu u obespravljenosti zatečenog albanskog, budućih Makedonoca i Muslimana/Bošnjaka stanovništva, prate ocene o korumpiranim i neefikasnim vlastima koje su doprinele zaostalosti ovih krajeva. Ovakve ocene su često potkrepljivane činjenicama, ali do sada nije izrađena podrobnija analiza tekovina vlasti srpske i jugoslovenske monarhije u ovim oblastima i doprinosa vlasti modernizaciji.
Naophodno je naglasiti da su oblasti u koje je 1912. I 1913. Godine ušla srpska vojska bile sa izuzetkom Skoplja i Bitolja vrlo siromašne i nerazvijene. Tokom šest meseci Srbija je pokušavala da prisajedini teritoriju Severne Albanije i tako dobije teritorijalni izlaz na otvoreno more.