Razvoj ustavnosti u periodu izmedju dva svetska rata

UVOD

XIX vek je označio doba kada je pisana ustavnost i donošenje većine ustava u svetu bio u procvatu, ali je i HH vek označavao dalji podsticaj za donošenje i dalji podsticaj razvoja ustavnosti zahvaljujući značajnim promenama koje su se dogodile većini zemalja sveta.Ovaj vek je dakle označavao dominaciju kapitalizma pomoću koga su stvorene materijalne snage koje su srušile granice među državama.U političkoj sferi HH veka jačao je i parlamentarni režim kojim su proširene ne samo političke slobode i prava građana već je u celini stvorena dobra prilika za jačanje zakonitosti i vladavine prava ali se kroz fašizam otvaraju druge mogućnosti za razvoj reakcionih i nazadnih režima.

DONOŠENjE USTAVA IZMEĐU PRVOG I DRUGOG SVETSKOG RATA

U Evropi u HH veku su se dogodile krupne promene i pojavile su se mogućnosti koje su uticale na razvoj ustavnosti i donošenje novih ustava.To je posledica okončanja Prvog svetskog rata i nekih novina koje su iz toga proizašle.One utiču na nestanak nekih starih i nastanka novih država.Umesto Austro-Ugarske razvijaju se nove države Austrija,Mađarska,Čehoslovačka,Poljska, i na prostoru Jugoslavije –Slovenija ,Hrvatska ,Srbija i Crna Gora koje se udružuju u novu državu Kraljevinu SHS.Posle Prvog svetskog rata raspalo se i Nemačko carstvo a iz Oktobarske revolucije nastala je prva socijalistička država sveta.U toku ovog perioda rata donet je niz ustava : u Nemačkoj 1919,Finskoj 1919,Albaniji 1920,1925,1928,zatim u Austriji 1920, Estoniji 1920,Čehoslovačkoj 1920,Kraljevini SHS 1921,1931,Lihtenštajnu 1921,Poljskoj 1921,Španiji 1931 i dr. Svi ovi ustavi su donešeni u izrazito povoljnoj situaciji pre svega političkoj jer je upravo ta situacija pogodovala demokratizaciji i jačanju kako društva tako i pravne države.Ovaj rat je označavao pobedu onih zemalja koje su rušile autokratske režime i istakle su prednost demokratskog društva i ideologije.Kada je to postignuto osetilo se proširenje ljudskih sloboda i prava,jačanje ekonomske i političke demokratije,zatim uvođenje opšteg prava glasa ,uvođenje socijalno-demokratskog predstavništva i dr.Ustave ovih država karakteriše model racionalnog parlamentarizma drugim rečima racionalizacija rada i funkcionisanja parlamenta.Cilj racionalizacije bio je da se postigne stabilnost vlade u odnosu na parlament i to se činilo različitim sredstvima.Racionalizovan je između ostalog i sam postupak imenovanja ministara i izglasavanja njivohog nepoverenja od strane parlamenta.