Tržišna ekonomija

Tržišna ekonomija

OSNOVNE EKONOMSKE KATEGORIJE

1. Pojam ekonomije kao nauke

Termin „ekonomija” potiče od grčkih reči oikos što znači kuća i nomos što znači zakon. U u bukvalnom prevodu ekonomija predstavlja zakone pomoću kojih se upravlja kućom. Ekonomija kao nauka predstavlja iznalaženje metoda čija primena omogućava uspešno upravljanje „nekom kućom”, bilo da je reč o porodičnom domaćinstvu, odnosno gazdinstvu, preduzeću, privredi jedne države, ili pak o svetskoj privredi.

U izučavanju ekonomskih aktivnosti su se izdiferencirala dva osnovna pristupa.
Prvi pristup se odnosi na izučavanje ekonomskih aktivnosti kroz istorijske promene društveno-ekonomskih formacija i oblika svojine koji određuju karakter odnosa u raspodeli.
Drugi pristup se odnosi na iznalaženje ekonomskih aktivnosti čija primena stalno povećava racionalnost ekonomoskog ponašanja pojedinaca, preduzeća, domaćinstava i države.

2. Ljudske potrebe

Čovek se bavi ekonomskim aktivnostima  radi zadovoljavanja svojih potreba koje su neograničene.
Biološka, kulturološka i materijalna evolucija ljudi permanentno rađa nove potrebe, a prirodni resursi sa kojima se potrebe zadovoljavaju su ograničeni. Odatle potiče potreba da ekonomija kao nauka iznalazi metode čija primena omogućava da se trošenjem što manje količine resursa zadovolji što veći broj potreba.

3. Oblici ekonomskih aktivnosti

Oblici ekonomskih aktivnosti su:
1.    proizvodnja
2.    potrošnja
3.    raspodela
4.    razmena

Proizvodnja je osnovni oblik ekonomskih aktivnosti i ostale ekonomske aktivnosti su izvedene iz proizvodnje.
Rezultati proizvodnje su materijalna dobra sa kojima se zadovoljavaju materijalne potrebe tokom potrošnje. Krajnji cilj proizvodnje je potrošnja.
Razvoj civilizacije prouzrokovao je podelu rada i razne specijalizacije proizvodnih procesa i na taj način razdvojio proizvodnju i potrošnju tako što su se između njih pojavili procesi raspodele i razmene.