Vrste troškova

 
1. Uvod
Ideal svakog preduzeća je da uz minimalne troškove ostvari maksimalni rezultat, odnosno profit.
S obzirom da je profit razlika između ukupnog prihoda i ukupnog troška jednog preduzeća, jasno je koliko je za kvalitet poslovanja važno izučavanje i praćenje kategorije troškova, naročito u uslovima sve većeg stepena tehnološkog razvoja i automatizacije proizvodnih procesa, kada troškovi, njihova visina, struktura i dinamika dobijaju centralnu ulogu i značaj u poslovanju savremenog preduzeća. Izučavanje troškova ima poseban značaj za utvrđivanje cene koštanja određenog proizvoda ili usluge, vođenje poslovne politike i kontrolu poslovanja preduzeća.
Ovaj seminarski rad će se baviti troškom i različitim vrstama troškova, u cilju proučavanja elemenata profita kao osnovnog motiva privredne i društvene reprodukcije.
2. POJAM TROŠKOVA I KAPACITETA PREDUZEĆA

Prilikom razmatranja različitih vrsta troškova, neophodno je ustanoviti šta su uopšte troškovi i kako oni nastaju.
Preduzeća su privredni subjekti sa osnovnom funkcijom ponovne proizvodnje na bazi društvene podele rada. Ona predstavljaju samostalne subjekte društvene reprodukcije koji se povezuju u makroekonomski sistem trgovinom i protokom vrednosti u fazama proizvodnje, razmene i potrošnje. Prilikom svakog ulaganja nekog resursa u proizvodnju prouzrokuje se trošak, i on čini nužnost u procesu stvaranja zarade. U kontekstu povećanja zarade kao osnovnog motiva organizovanja proizvodnje, smatra se da preduzeća teže da povećaju i proizvodnju, i time uzrokuju i rast troškova. A pošto se zarada posmatra kao razlika između ukupnog prihoda i ukupnog troška, jasno je da je trošak esencijalni deo posmatranja uspešnosti nekog preduzeća.

2.1. Moguća klasifikacija troškova

Iako različiti autori na različite načine definišu troškove, zajedničko im je da u suštini troškovi u užem smislu predstavljaju novčani izraz utrošenih elemenata proizvodnje i to: sredstava za rad, predmeta rada (materijala) i radne snage. U ovom kontekstu, troškovi su, faktički, prenete vrednosti. U najužem smislu oni predstavljaju svesno uništavanje korisnih resursa u procesu proizvodnje sa namerom da se u zamenu za to dobiju još korisniji proizvodi ili neki drugi učinci, što potvrđuje da troškovi predstavljaju vrednosno izražene troškove rada, materijala, trajne i tekuće imovine i tuđih usluga zbog ostvarivanja određenih učinka.
Pod širim troškovima podrazumevaju se i izdaci za izmirivanje obaveza prema državi, usluge transporta, zastupanja, konsaltinga, istraživanja tržišta, reklame i dr.
S obzirom da se troškovi mogu definisati kao vrednosti svih utrošaka i izdataka koji su prouzrokovani stvaranjem proizvoda ili pružanjem usluga, u troškove se mogu uračunati i izdaci za na pr. kupovinu fabrike ili kompanije koja proizvodi ili pruža usluge, rad samog vlasnika, odnosno propušteni dohodak,eventualne kamate i sl.