Ekologija srneće divljači (Capreolus Capreolus) u lovištu “Pastirevo” Novi Grad

UVOD

Ekologija divljači je dio nauke o divljači koja proučava međusobne odnose divljači, odnose divljači prema spoljašnjoj sredini i uticaj spoljašnje sredine na divljač.
Ime nauke potiče od grčkih riječi oikos – dom i logos – nauka.
Termin ekologija je prvi put upotrijebio njemački biolog Ernest Hekel 1866. Godine.
U suštini, ekologija je naučna disciplina koja proučava raspored i rasprostranjenost živih organizama i biološke interakcije između organizama i njihovog okruženja.Okruženje (životna sredina) organizama uključuje fizičke osobine, koje sumarno mogu da se opišu tzv.abiotičkim faktorima kao što su klima i geološki uslovi (geologija), ali takođe uključuje i druge organizme koji dijele sa njim njegov ekosistem odnosno stanište
Ekologija divljači se dijeli na:
1) Autekologiju (odnos jedinke na sredinu)
2) Demekologiju (populacija I odnos na sredinu)
3) Sinekologiju (populacije I odnos na sredinu)

Autekologija proučava prirodnu ili fiziološku sredinu divljači.
Prirodni faktori se dijele na abiotičke, biotičke i trofičke.
Od abiotičkih faktora najbitniji su klimatski faktori (svjetlost, temperatura I vlaga vazduha, padavine I vjetar) I edafski faktori tj. faktori zemljišta.
Svjetlost pruža divljači vidljivost I toplotu, orjentaciju u prostoru, potrebna je za fotosintezu biljaka, a samim tim za prehranu divljači.
Utiče na boju i gustoću dlake i perja, kvalitet rogovlja, razvitak embriona (jaja pernate divljači) i na aktivnost divljači (postoje vrste divljači koje love isključivo noću – noćna divljač i vrste divljači koje love isključivo danju – dnevna divljač).

Temperatura vazduhautiče na migracije divljači, dlaku i perje divljači (linjanje i mitarenje), parenje divljači (sezona parenja, broj parenja), regulaciju tjelesne temperature (poikilotermni i homoiotermni organizmi).
Poikilotermija je sposobnost organizma da se prilagodi na varijacije temperature u okolini. Izmjene tjelesne temperature variraju u skladu s temperaturom okoline.
Homeotermi su organizmi koji imaju sposobnost održavanja stalne tjelesne temperature.Pripadaju im među kičmenjacima ptice, pojedini gmizavci i sisari.
Temperatura vazduha utiče I na građu tijela (Bergmanovo, Alenovo i Glogerovo pravilo).
Bergmanovo pravilo je naziv za ekološko pravilo koje je definisao nemački naučnik Karl Bergman.Ovim pravilom se formulišu odnosi između veličine organizma i temperature njegove životne sredine. Prema ovom pravilu, pripadnici jedne vrste ili nekog drugog taksona koji žive u hladnijim oblastima su krupniji (većih dimanzija tijela) od pripadnika istog taksona koji naseljavaju toplije oblasti.
Alenovo pravilo je naziv za ekološko pravilo postavljeno od strane američkog zoologa Džoela Asafa Alena. Ovim pravilom formulišu se odnosi između dužine istaknutih dijelova tijela (uši, ekstremiteti, vrat) nekog homeotermnog (endotermnog) organizma i temperature njegove životne sredine. Istaknuti dijelovi tijela intenzivnije odaju toplotu od manje istaknutih , pa se zato zapaža da u hladnijim predjelima životinje imaju kraće uši, ekstremitete i rep, a nekada su i sasvim redukovani.
Glogerovo pravilo (po njemačkom zoologu Constantinu W. Z. Glogeru), jedno od tzv. klimatskih pravila, kojim se izražava paralelizam između različitih klimatskih uslova (geografskih širina) i promjena u pigmentaciji životinja; npr. polazeći od ekvatora prema polovima istovrsne životinje su postupno sve svjetlije.

Vlažnost vazduhamože biti apsolutna i relativna.
Apsolutna vlažnost vazduha predstavlja težinu vodene pare u gramima koja je sadržana u 1 m³ vazduha. Izražava se u g/m³.
Relativna vlažnost vazduha predstavlja odnos između apsolutne vlažnosti i maksimalne moguće, koju bi on mogao imati na datoj temperaturi, do zasićenja. Izražava se u procentima.
Vlažnost vazduha utiče na nosivost I ležanje mladunaca kod pernate divljači.

Padavineutiču na temperature vazduha, fiziološke funkcije divljači, na tjelesnu temperaturu, poplave, mortalitet mladunaca I dr.

Vjetar utiče na let pernate divljači I na pojačavanje hladnoće.
Zemljišteje podloga za život I razmnožavanje divljači.
Produktivnost zemljišta mnogo određuje život divljači na tom području.
Humusna zemljišta su mnogo produktivnija od pjeskovito ilovastih I samim tim bolja za prehranu I život.
Nekim vrstama divljači odgovaraju I močvarna tla jer su im potrebna za hlađenje ljeti I zaštitu od insekata, muva I dr.