Kraška erozija

Kraški proces je geomorfološki proces koji nastaje dejstvom tekuće i atmosferske vode na rastvorljive stijenske mase. Najzastupljenije rastvorljive stijene u prirodi su karbonatne stijene (krečnjaci i u manjoj mjeri, dolomiti). Kraški proces se može, mada u manjoj mjeri, razvijati i na gipsu, anhidritu, ležištima soli, itd. Kraški proces karakteriše se razvojem na velikim površinama. U pitanju su stotine i hiljade kvadratnih kilometara. Proces je dugotrajan, razvija se u vremenu, koje se mjeri geološkim mjerilima vremena.

Termin kras dobio je naziv po geografskoj oblasti, koja se nalazi na granici između Italije i Slovenije (vidi: Kras (geografija). Oblast je ograničena potezom Monfalkone – Trst – Pivka – Postojna – Vipava – Gorica. U Italiji ta oblast se naziva Karso (italijanski: Carso). Slovenački naziv je kras, njemački karst, a srpskohrvatski kras ili krš. Naziv oblasti s tipskim razvojem procesa usvojen je kao termin koji označava geomorfološku pojavu, odnosno specifičan proces, ali i kao naziv za specifične hidrogeološke pojave, poniranje voda, njihove podzemne tokove i ponovno pojavljivanje na površini terena.

Osnove naučnog poznavanja krasa postavio je Jovan Cvijić (1893). On je u svjetsku literaturu uveo i veliki broj srpskih termina, koji se danas internacionalno koriste („polje“ kao termin za kraško polje, „dolina“, kao termin za vrtaču, „uvala“). Kraški proces je razvijen širom svijeta. Njegovi oblici sreću se na svim kontinentima u različitim varijetetima, u zavisnosti od klimatskih uslova i geoloških karakteristika terena. Poznate oblasti predstavljaju kras Peloponeza, Jamajke, Kine, Moravski kras okoline Brna u Češkoj, kras pisaće krede u Engleskoj, itd.