Obrada plazmom

Nakon drugog svetskog rata počeo je nagli razvoj novih tehnologija koje su omogućile obradu novih materijala specifičnih osobina. Ovakvi materijali koji se odlikuju velikom zateznom čvrstoćom, termootpornošću i tvrdoćom najpre su namenjena za izradu raznih vrsta alata. Novi postupci obrade već pomenutih materijala nazvani su Nekonvencionalni postupci obrade (NPO) jer se znatno razlikuje princip skidanja materijala u odnosu na Konvencionalne postupke obrade rezanjem (KPOR).
Do sada je razvijen veliki broj nekonvencionalnih postupaka koji se razlikuju po vrsti energije koja se koristi, te po načinu skidanja materijala sa obratka. Najpoznatiji nekonvencionalni postupci obrade su:

– Obrada abrazivnim mlazom (AJM)
– Obrada vodenim mlazom (WJM)
– Obrada ultrazvukom (USM)
– Elektroerozivna obrada (EDM)
– Obrada elektronskim snopom (EBM)
-Obrada laserom (LBM)
– Obrada plazmom (PAM)
– Elektrohemijska obrada (ECM)
– Abrazivna elektrohemijska obrada (AEM)
– Hemijska obrada (CHM)

Slika 1. Plazma [7]

Kroz ovaj seminarski rad biće predstavljene osnove procesa plazma obrade i to sa naglaskom na tehnološke karakteristike samog procesa. Obrada plazmom prvi put se pojavila 1956. godine i u početku se uglavnom koristila za sečenje teškoobradljivih metalnih i nemetalnih materijala. Pod plazmom (slika 1) se podrazumeva svaka materija zagrejana na vrlo visoku temperaturu, a pri tome se nalazi u jonizovanom gasnom stanju.

2. OSNOVE PROCESA PLAZMA OBRADE

Iako se plazma postupak pojavio prvi put 1956. godine, može se reći da on svoje korene vuče još od 1941. godine kada je američka vojna industrija krenula u potragu za lakim materijalima za proizvodnju aviona. Iz traganja za novih tehnologijama pogodnim za ove materijale, razvio se najpre novi postupak zavarivanja poznat pod nazivom „TIG“ (Tungsten Inert Gas). Do 1950. godine „TIG“ postupak je znatno elaborirao kao nova metoda za kvalitetno zavarivanje egzotičnih materijala. I tako dok se razvijao ovaj postupak zavarivanja naučnici „Union Carbide“ su otkrili da smanjenjem otvora mlaznice svojstva otvorenog TIG luka mogu biti znatno izmjenjena. Smanjena mlaznica povećava brzinu plina i temperaturnu moć samog luka (slika 2) i njegova buntovnost, shodno tome dolazi do uklanjanja rastopljene lokve koja se stvara pri zavarivanjem i tako umesto zavarivanja nastaje rezanje materijala plazma mlazom.