Poslovna organizacija

FUNKCIONALNA ORGANIZACIJSKA STRUKTURA

(pojam,vrste,prednosti i nedostaci)

Funkcionalna organizacijska struktura je takva struktura kdo koje se podjela ukupnog zadatka u preduzecu,povezivanje slicnih i srodnih poslova te organizovanje nižih organizacionih jedinica obavlja prema poslovnim funkcijama u preduzecu.Prednosti funkcionalne organizacijske strukture su:visok stupanj specijalizacije,centralizovano donošenje odluka koje pomaže da se osigura realizacija ciljeva organizacije u svim funkcionalnim poljima,logicna povezanost poslovnih funkcija,slijedi principe specijalizacije po funkcijama,osigurava cvrstu kontrolu na vrhu preduzeca,udruživanje specijalista povecava koordinaciju i kontrolu,…

Nedostaci funkcionalne org.strukture su:sporo se prilagodava promjenama u okolini,koordinacija i komuniciranje mogu postati teški zbog toga što svako funkcionalno polje ima vlastiti sistem vrijednosti,vremenske orijentacije i vlastiti vokabular,ogranicava razvoj top managmenta,zbog pretjerane specijalizacije funkcijskih menadžera njihov se pogled sužava i teško vide cjelinu,konflikti izmedu funkcionalnih polja mogu da preopterete donosioce odluka na višim nivoima.

VRSTE FUNKCIONALNE ORGANIZACIJE

Jednostavna struktura je jedna od najstarijih formi organizacije.kompanije kojima upravljaju njihovi vlasnici su uglavnom koristile jednostavnu strukturu.ove organizacije su obicno bile limitirane na jednu ili veoma usku proizvodnu liniju i jedan tio strukture kod koje je vlasnik-menadžer direktno donosio sve važne odluke.struktura je neformalna pa se koordinacija obavlja direktnim nadgledanje specijalizacije zadataka.važna prednost ove strukture je fleksibilnost,prenošenje komunikacija je direktno i brzo se može implementirati strategija novih proizvoda.istraživanja su pokazala da je kod najveceg broja organizacija u oblasti drvne ind.BiH zastupljena upravo ova struktura.
Razvijeniji tipovi funkcionalne strukture se zasnivaju na razvijenijem obliku koordinacije funkcionalnih pojedinica pri cemu se polazi od cinjenice da svako preduzece bez obzira na velicinu mora da organizuje obavljanje sedam posebnih zadataka,odnosno funkcija:razvojne funkcije,funkcija istraživanja i razvoja proizvoda,proizvodne,nabavne,prodajne,racunovodstveno-finanskijske i kadrovske funkcije.Ukoliko je broj nižih org.jedinica manji od broja poslovnih funkcija rijec je o pocetnom obliku funkcionalne strukture,ukoliko je taj broj jednak broju poslovnih jedinica onda je rijec o standardnom obliku,a ako je broj nižih jedinica veci od broja poslovnig funkcija onda je rijec o razvijenom obliku funkcionalne organizacione struktureFunkcionalna org.struktura se gradi oko zadataka koji se trebaju provesti a zadaci se spajaju u funkcijska podrucja.podjela rada,grupisanje i povezivanje poslova i formiranje org.jedinica se obavlja prema poslovnim funkcijama.ovakva struktura je primjerena za mala preduzeca i ona koja proizvode ogranicen broj proizvoda i usluga.
Funkcionalna org.struktura je okvir unutar koga djeluje procesna struktura.Ova struktura se temelji na toku radnog ili poslovnog procesa kao kriterija za formiranje org.jedinica ili radnih timova.javlja se kao nova org.struktura u zamjenu za funkcionalnu org.strukuturu ali ona ne eliminiše funkcionalnu org.strukturu kao primarnu vec na odredeni nacin otklanja slabosti i rigidnost funkc.org.strukture.prednosti ove strukture se ogledaju u ekonomicnom nacinu oblikovanja radnih procesa kao i u skracivanju vremena neophodnog za obavljanje nekog posla.ali ona zahtijeva dodatna sredstva za koordinaciju aktivnosti kros-funkcionalnih timova koje treba povezati u cjelokupni rezultat preduzeca kao cjeline.

DIVIZIONA ORGANIZACIONA STRUKTURA

Diviziona organizaciona struktura se javlja kao posljedica rasta i razvoja predizeca,koja ekspanzijom na nova tržišta kao i usmjeravanjem na odredene kategorije kupaca bile primorane mijenjati svoju postojecu,tradicionalnu org.strukturu novim oblicima i modelima organizacije.
To je takav oblik organizacije gdje se podjela i povezivanje odnosno grupisanje zadataka i formiranje nižih org.jedinica obavlja primjenom kriterija objekta,prema proizvodima i uslugama,geografskom podrucju i/ili prema grupama kupaca,odnosno potrošaca.mušterija.Kao takva se primjenju uglavnom u vecim preduzecima koja proizvode više razlicitih proizvoda ili pružaju razlicite usluge na razlicitim geografskim podrucjima i razlicitim kategorijama kupaca.Prednosti su:podijeljena jeodgovornost za profit,postoji evolucija doprinosa svake aktivnosti,vece je usmjerenje na kupca,postoji mogucnost poduzetništva kroz preduzece,top menadžer preduzeca koncentriše se na korporacijsku strategiju i ne bavi se rutinskim odlukama,..
.Nedostaci su:moguc je konflikt izmedu odjela,može nastati udvostrucenje napora i resursa pa time i troškova,odjeli mogu biti samo kratkorocno usmjereni i koncentrisani na profit,odjeli mogu biti razlicitih velicina i neki mogu vrlo brzo rasti pa ce i evolucija relativne uspješnosti biti otežana.Divizionu org.karakterizira:orijentacija na proizvode,geografska podrucja i kupce,decentralizacija obavljanja poslovnih funkcija po divizijama,tržišna orijentiranost,fleksibilnost i prilagodljivost zahtjevima okoline,formiranje org.jedinica prema:proizvodima,geografskim podrucjima i kategorijama kupaca,…