Lav Vigotski i njegov uticaj na razvojnu psihologiju

UVOD

Neosporno je da je Lav Vigotski imao važan uticaj na razvojnu pihologiju, jer se smatra tvorcem jednog od najoriginalnijih teorijskih sistema u psihologiji.On je ostao nepoznat široj javnosti sve do skora i većina njegovih dijela ni do danas nije štampana u njegovoj rodnoj zemlji , a ipak je jedan od utemeljivača savremene sovjetske psihologije.
Na početku ovog rada napisano je nekoliko opštih pojmova vezanik za razvojnu psihologiju , kao što su razvoj , aspekti razvoja , njegovi činioci i dr. Zatim dalje je pretstavljena biografija Lav Vigotskog i njegova kulturno istrjska teorija psiholoških pojava.Poslije toga su obašnjene razlike između kognitivne teorije švajcarskog psihologa Pijažea i teorije Vigotskog., i na kraju rada zakljčak i literatura.

Pisanjem ovog rada služila sam se komparativnom metodom upoređivanja , zatim korištenjem stručne literature i konsultovanjem profesora, koji mi je dao osnovne teze i načela za izradu rada.

 
OPŠTI POJMOVI VEZANI ZA RAZVOJNU PSIHOLOGIJU

POJAM RAZVOJA

Razvoj se u najširem smislu reči shvata kao promena u karakteristikama organi-zma i ponašanja – i vrste ( filogeneza ) i pojedinca (ontogeneza).

Filogenetski razvoj je ljudsku vrstu doveo do specijalizacije organske osnove zaprilagodljiv i fleksibilan način ponašanja. Najsavršenije promene su se dogodile u nerv-nom sistemu, posebno korteksu, koje su dovele do mogućnosti stvaranja i upotrebesimbola, čuvanja i prenošenja iskustva sledećim generacijama – što je otvorilo čoveku”put civilizacije” i razvoj osobene psihološke konstitucije i ponašanja.

Kod ljudske vrste ontogenetski razvoj je bitno drugačiji od životinjskog, gdje svaka jedinka razvija svoj biološki repertoar i svaka generacija počinje “od početka” i stiče individualno iskustvo putem adaptacije, dok kod ljudi na ontogenetski razvoj utiče ne samo biološki plan i individualno iskustvo već bitnu ulogu ima usvajanje socijalnog is-kustva (interiorizacija), koje se fiksira i kumulira u proizvodima materijalne i duhovne kulture (eksteriorizacija). Otuda razvoj čovjeka čine promjene u karakteristikama organizma i ponašanju koje su uslovljene genetskim planom, i nastaju kroz proces sazrevanja ili maturacije,i uslovima (ne)prikladne okoline i uz prisustvo i prenošenje ljudskog socijalnog iskustva kroz proces socijalizacije, tako da svaka generacija zna više od prethodne. Međutim, da bi dijete razvilo simboličke sposobnosti i sve druge potencijale ljudske vrste ono mora od početka i stalno da uči. “Dijete je animal educandum- bićekoje ne samo da može, već mora da uči i da se vaspitava kako bi realizovalo svoje potencijale ljudskog bića ” (Schmidt, 1992).