Diverzifikacija ruralne ekonomija

UVOD
Sam pojam ruralnog razvoja javlja se u ekonomskoj teoriji I praksi, naročito posljednjih nekoliko decenija. Ruralni razvoj je nastao kao pogodan odgovor na problem vezane za regionalne nejednakosti u stepenu razvijenosti I poslužio kao prihvatljiv concept za kompleksnije valorizovanje razvijenih potencijala ruralnih područja.

Koncept ruralnog razvoja predstavlja novije poglavlje teorije razvoja. Testiran je u „zenljama trećeg svijeta“ kao pokušaj rješavanja problema na relaciji „hrana-siromaštvo-populacija“ koji su kulminirali 50-tih godina prošlog vijeka. Pozitivni rezultati pilot projekta u zemljama u razvoju poslužili su kao osnova za uspostavljanje novog koncepta integralnog ruralnog razvoja, posebno u industrijski razvijenim zemljama gdje se koncept, najčešće, uvodi u praksu preko reforme agrarne politike. Još od osamdesetih godina prošlog vijeka ovakvu praksu imaju SAD, Švajcarska, Japan i zemlje Evropske unije.
U ovim zemljama brojni razlozi su uticali na promjenu svijesti u shvatanju da se problemi razvoja područja moraju rješavati na kompleksniji način od onoga koji nudi agrarna politika. Agrarna politika je orijentisana sektorski, uglavnom na primarnu poljoprivredu tako da ona ne daje sveobuhvatna rješenja razvoja ruralnih područja. Uz to, relativni značaj poljoprivrede permanentno opada zahvaljujući opštem tehnološkom napretku. Tehnološki napredaj je istovremeno i uzročnik finansijske krize u poljoprivredi. S druge strane, javlja se sve veća kriza zapošljavanja gdje najčešće tehnološki viškovi bivaju upravo oni koji su, kao nedovoljno kvalifikovani, prerano napustili ruralna područja. Veliki dio ovih područja je demografski devastiran, ali sa značajnim privrednim resursima. U ovaj kompleks razloga, svakako, spada i proces decentralizacije upravljanja, gdje se donošenje odluka (naročito finansijskih) sve više prenosi na lokalni nivo.
Ruralna politika bavi se ostvarivanjem ciljeva za ruralna područja koja obuhvata širok dijapazon različitih socioekonomskih aktivnosti. Ruralnom ekonomijom u Republici Srpskoj dominiraju poljoprivreda i šumarstvo, koja u pravilu savisi od ove dvije grane, sem određenih oblasti koje teže da se transformišu u suburbana područja. Međutim, ruralna ekonomija nikada nije samo poljoprivreda ili zajedno poljoprivreda i šumarstvo. Ona, ustvari, predstavlja mrežu ekonomskih aktivnosti koje pokrivaju sela, naseljena mjesta, a mogu da uključe i gradove. Ruralna ekonomija je toliko različita kao i nacionalna ekonomija koja obezbjeđuje: puteve, komunikacije, obrazovanje, zdravlje, životnu sredinu, prodavnice, banke, zanatske i profesionalne usluge, proizvodne kapacitete i drugo. Prema tome, problemi ruralne ekonomije su dugoročniji od problema poljoprivrede, kao što su i rješenja različita.. veza između dvije navedene politike je u tome da postizanje ciljeva u jednoj oblasti u velikoj mjeri zavisi od uspjeha u drugoj oblasti.
Provođenje politike ruralnog razvoja Republike Srpske u nadležnosti je Ministarstva poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede.