Metode ustavnog suda EU

1.    UVOD

Poslednjih godina, dinamika razvoja uprave i upravnog prava u razvijenim zemljama ukazuje na rasprostranjen proces administrativne deregulacije, posebno u jmeđunarodnim i regionalnim okvirima. Takođe, može se primjetiti da su u savremenim tokovima upravnog prava napuštene tradicionalne koncepcije o upravi kao instrumentu političke vlasti u korist stanovišta o upravi kao javnoj službi. Upravno pravo Evropske unije predstavlja posebnu oblast međunarodnog i evropskog upravnog prava. Odlučujuću ulogu u stvaranju pravnog sistema Odlučujuću ulogu u stvaranju pravnog sistema Evropske unije, pa prema tome i upravnog prava Evropske unije ima Evropski sud pravde.

Uloga Suda je posebno značajna u uvođenju i interpretaciji pojedinih pravnih principa koji i danas čine temelj komunitarnog pravnog sistema: princip prvenstva komunitarnih akata, princip direktne primene i direktnog efekta propisa EU u okviru jedinstvenog pravnog sistema EU koji je neposredno uključen u nacionalne pravne sisteme. Tako, može se reći da se upravno pravo Evropske unije razvija i kroz proces usklađivanja upravnog prava pojedinih država članica sa pravom Unije.

Detaljnije o Evropskom sudu, kao i metodama, tehnikama i pravilima postupka što je ujedno i tema rada že biti govora u nastavku. Cilj je da se na jednom mjestu predstave metode, tehnike i pravila postupka Evropskog suda.

2.    EVROPSKI SUD

Prije no što bude govora o metodama, tehnikama i pravilima postupcima Evropskog suda, neophodno je prvenstveno spomenuti njegove osnovne odrednice. Evropski sud (European Court of Justice) je institucija koja se od 1989. sastoji od dva suda: Suda EZ-a i Prvostepenog suda. Uloga Evropskog suda kao institucije je da osigura da se pri primjeni i tumačenju Osnivačkog ugovora poštuje pravo. Iako sud ograničene nadležnosti, Evropski sud je bio izuzetno važan pri uobličavanju pravnog poretka Unije. Sud je pokrenuo proces  konstitucionalizacije Ugovora čime je pravni poredak EU stekao karakteristike koje ga razlikuju od sistema međunarodnog prava. Prema tome Evropski sud nema u Uniji samo pravosudnu, već i političku ulogu. Sjedište Suda je u Luksemburgu.

 
2.1.    Uređenje Evropskog suda
Sud čine po jedan sudija iz svake države članice. Danas je to 27 sudija. Osim sudija, ravnopravan položaj u Sudu ima osam nezavisnih advokata. Njihova je funkcija davati Sudu mišljenje o tome kako rešiti konkretni predmet, ne zastupajući pri tom ničije interese u postupku. Oni daju stručnu ocenu o tumačenju i primeni prava u konkretnoj situaciji. Sud sudi u plenumu ili u sudskim većima. Organizacija Suda, kao i postupak pred njime, uređeni su Statutom Suda, koji je sadržan u Protokolu uz Osnivački ugovor i njegov je sastavni dio, te u Pravilima postupka.
Prvostepeni sud čini, prema Ugovoru iz Nice, barem jedan sudija iz svake države članice. U Prvostepenom sudu nema nezavisnih advokata, ali se u konkretnom predmetu može odlučiti da se jednom od sudija povjeri zadatak nezavisnog advokata. I Prvostepeni sud sudi u plenumu ili u sudskim većima. Organizacija Prvostepenog suda, kao i postupak pred njime, uređeni su Statutom Suda koji je sadržan u Protokolu uz Osnivački ugovor i njegov je sastavni dio, te u Pravilima postupka Prvostepenog suda. Nacrt Osnivačkoga ugovora predložio je da se ta sudska instanca preimenuje u Visoki sud. Jedan je od razloga tome verovatno i to što Ugovor iz Nice, a to prihvata i Ustavni ugovor, predviđa mogućnost osnivanja sudskih panela s nadležnošću u unapried utvrđenim vrstama sporova na čije bi odluke bila moguća žalba Prvostepenom sudu.