Problem gladi u Africi sa posebnim osvrtom na Etiopiju i Ruandu

Uvod
Prije nego što pristupimo razradi problematike gladi u Africi, neophodno je upoznati se sa pojmom„glad“ i koje su njene posledice.
Glad u svom najužem i najčešćem smislu označava osećaj koji je izazvan nedostatkom hrane u ljudskom, odnosno životinjskom organizmu. Kod čoveka ona ispočetka ne mora biti neprijatna, da bi kasnije uz nju dolazila mučnina, glavobolja, opšta slabost te psihička uzbuđenost ili klonulost. (www.wikipedia.org)
Kod potpunog gladovanja organizam je prisiljen trošiti vlastite zalihe hranjivih materija, pre svega mast u potkožnom tkivu te ugljene-hidrate odnosno glukoze iz jetre i mišića, da bi na kraju konzumirao vlastite belančevine. Kod potpunog gladovanja čovek izgubi do 93 % mase masnog tkiva, 62-71 % jetre, 34-35 % mišića, 22-23 % kože, bubrega i pluća, dok mozak i srce gube do 3 % svoje mase. Organizam prilikom gladovanja gubi znatnu količinu vlastitih soli, a menja i sastav krvi. Posljedice potpunog gladovanja su brzo mršavljenje, poremećaji unutrašnjih funkcija, opšta slabost i smrt, koja obično nastupa kada organizam izgubi 40-50 % originalne mase. (www.wikipedia.org)
Od potpunog gladovanja u prirodi i u društvu daleko češće je delimično gladovanje, prilikom koje organizmi primaju hranu, ali ne u dovoljnim količinama za svoje normalno funkcionisanje. Ponekad se takvo gladovanje deli na kvantitativno (nedovoljna količina hranjivih materija) i kvalitativno (nedostatak jedne od niza hranjivih materija). Posledice delimičnog gladovanja su iste kao i kod potpunog gladovanja, ali se ispoljavaju daleko sporije. (www.wikipedia.org)
Među posledice gladovanja kod čoveka spada sušenje sluznice, razne otekline, sušenje i ljuštenje kože, sniženje telesne temperature te usporavanje pulsa. Osim tih posledica gladovanje se ispoljava i kroz specifične bolesti poznate kao faminoze, a slabi i otpornost organizma prema raznim infekcijama. Dalje gladovanje izaziva poremećaje reproduktivnih funkcija (impotencija kod muškaraca, te izostanak menstruacije kod žena). Gladovanje roditelja izaziva zakržljalost dece. Kratkotrajno gladovanje, pak, u pojedinim slučajevima može biti korisno za organizam te se koristi kao terapija, odnosno poseban oblik dijete. (www.wikipedia.org)
Karta 1. Globalni indeks gladi
(Izvor: www.richardbrenneman.wordpress.com)
1. Afrika – opšte karakteristike
Afrika je kontinent koji zahvata površinu od oko 30,44 miliona km2. To je kontinent koji je najvećim delom izgrađen od starih stena nekadašnjeg kopna Gondvane. Samo na krajnjem severu i jugu ima mladih nabranih planina. Nizija ima malo, oko 80% kontinenta leži na nadmorskoj visini između 200 i 2000 m nadmorske visine. Velike površine zauzimaju ravnice koje su mestimice gušće naseljene. Sahara je najveća prirodna celina u Africi i najveća pustinja na Zemlji. Po površini se ističe i kotlina reke Kongo u ekvatorijalnom delu Afrike. Centralnim delom istočne Afrike pruža se veliki tektonski rov koji je nastao duž velikih raseda i koji je delimično ispunjen velikim jezerima. U blizini rova uzdižu se najviše afričke planine, među kojima ima i aktivnih i ugašenih vulkana. Afrika je najtopliji kontinent na Zemlji, jer od njene ukupne površine oko 75% nalazi u tropskom pojasu, ostatak u severnom i južnom umerenom pojasu. Oko 35% površine Afrike čine pustinjska ili polupustinjska područja bez površinskog oticanja vode prema moru. Najveće reke su Nil, Kongo, Niger i Zambezi, a veća jezera su Viktorijino, Čad, Malavi, Volga i Rudolfovo. (Demir i Denis Šehić, Atlas Afrike, Monde Neuf, Ljubljana, 2006.)