Strategija razvoja zdravstvenog sistema u Srpskoj

1. U V O D

Zdravstvena politika u Republici Srpskoj predstavlja osnovu za zakonodavne, programske i akcione programe, u cilju da se zdravstvena zaštita učini efikasnijom i kvalitetnijom, a zdravstveni sistem Republike Srpske uključi u evropski i svjetski proces zdravstvenog razvoja.

Zdravstvena politika u Republici Srpskoj definisala je opšte ciljeve zdravstvene politike:

1. Produženje trajanja života
Sprečavanje prerane smrti i na taj način produženje života predstavlja primarni cilj zdravstvene politike i osnovni zadatak zdravstvenog sistema koji se ostvaruje mjerama sprečavanja bolesti i liječenja bolesnih.

2. Poboljšanje kvaliteta života u vezi sa zdravljem
Zdravstveni problemi utiču na kvalitet života građana i smanjuju njihovu radnu i funkcionalnu sposobnost. Zdravstveni problemi utiču i na funkcionisanje porodice, zajednice i cijelog društva. Poboljšanje kvaliteta života i sprečavanje smanjenja kvaliteta života zbog zdravstvenih problema, predstavlja drugi cilj zdravstvene politike.

3. Smanjenje razlika u zdravlju
Razlike u zdravstvenom stanju i pristupi zdravstvenom sistemu između socijalno-ekonomskih slojeva u društvu postoje u svim društvima. Cilj zdravstvene politike je da utiče da se ove razlike ne produbljuju, već da se smanje kroz ciljane i aktivne mjere preraspodjele zdravstvenih dobara i resursa prema ugroženim djelovima društva.

4. Osiguranje od finansijskog rizika

Zdravstveni problemi mogu prouzrokovati znatne negativne finansijske posljedice po građane i njihove porodice. Medicinska nauka, a uporedo sa njom i troškovi liječenja i prevencije, rastu brže od rasta ekonomske osnove društva. Stoga, neophodno je uvesti adekvatne oblike finansiranja zdravstva koji će obezbijediti pristup potrebnoj zdravstvenoj zaštiti, a istovremeno raspodijeliti finansijski rizik, tako da građani ne budu znatno finansijski ugroženi u slučaju bolesti.

Zdravstveni sistem predstavlja jedan od najsloženijih sistema u državi. S obzirom na njegov značaj i uticaj na zdravstveno stanje stanovništva svake države, kao i zbog velikog ekonomskog uticaja, država sprovodi niz mjera u planiranju i upravljanju zdravstvenim sistemom kako bi obezbijedila stabilno finansiranje i racionalan i kvalitetan sistem pružanja zdravstvene zaštite, a sve u cilju da se u okviru raspoloživih sredstava stanovništvu obezbijedi osnovna zdravstvena zaštita. U svim zemljama, zbog starenja stanovništva i uvođenja novih i skupih medicinskih tehnologija, prisutno je i stalno povećanje troškova pružanja zdravstvene zaštite.

Zdravstveni sistem Srpske predstavljao je dio zdravstvenog sistema bivše SFRJ koji se odlikovao neracionalnom i neefikasnom organizacijom uz promociju dostupnosti svih prava iz zdravstvene zaštite. Na taj način, stvorena je slika da građani imaju pravo na bilo koju od zdravstvenih usluga bez obzira na njenu stvarnu neophodnost, a da pri tom nije razvijena svijest građana o tome da svaka zdravstvena usluga ima svoju cijenu i da zdravstvo nije besplatno.

Razloge za reformu zdravstvenog sistema treba tražiti u neefikasnom funkcionisanju zdravstvenog sistema i nizu identifikovanih problema, od neadekvatne organizacije zdravstvene službe, načina prikupljanja i raspodjele sredstava, nepostojanja adekvatnog sistema praćenja i kontrole u različitim segmentima sistema do nedovoljno dobrog kvaliteta pruženih zdravstvenih usluga. Svi ti problemi u zdravstvenom sistemu postoje godinama. Reforma sistema zdravstvene zaštite i zdravstvenog osiguranja zadire u sve segmente i ima krupne implikacije na dešavanja u ostalim segmentima društva.