Upravljanje otpadom

1.UVOD
Može se reći da živimo u svetu otpada. Rast populacije i produkcija sve većih količina otpada čini da deponije postaju sve brojnije i sve više degradiraju životnu sredinu. Deponije zauzimaju velike površine obradivog zemljišta, prerastaju u nekontrolisana smetlišta sa visokim rizikom od udesnih situacija i zahtevaju ogromne troškove sanacije i rekultivacije. Ogromna količina otpada nastaje svakog dana u svetu, kako u naseljima, tako i u poljoprivrednim područjima.
Svake godine u okean dospeva oko 10 miliona tona naftnih derivata a u reke i mora preko 500 milijardi tona industrijskog otpada. Industrijski pogoni i saobraćaj izbace u atmosferu oko milijardu tona aerosola i isto toliko pepela.
Na deponijama otpad se skuplja godinama. Otpad se skuplja kako na specijalizovanim deponijama, tako i na divljim smetlištima.Na divlje deponije stiže i do 70 % ukupnog otpada.
Biohemijski procesi razlaganja otpada negativno utiču na životnu sredinu. Deponije komunalnog otpada zagađuju zemljište i biljke, vazduh, podzemne i površinske vode, na njima se u ogromnim količinama razmnožavaju pacovi, miševi i insekti, što doprinosi širenju infekcija. Nastala situacija predstavlja realnu pretnju ljudskom zdravlju- kako sadašnjih tako i budućih generacija. Zato se danas u čitavom svetu nameće problem zaštite životne sredine putem upravljanja otpadom.
Sastav otpadnih materija je veoma različit i uključuje čvrsti komunalni otpad, industrijski, kao i poljoprivredni, medicinski, elektronski i druge vrste otpada mešovitog sastava.
Poseban problem predstavlja opasni otpad (hemijski, biološki i nuklearni) sa izrazitim zagađujućim efektom i mnogim negativnim posledicama po ljudsko zdravlje i životnu sredinu.
I dok je u zemljama u razvoju, početkom 90-tih godina 20.veka, dolazilo 100-330kg čvrstog otpada po glavi stanovnika, u evropskoj uniji taj broj je iznosio 414, a u Severnoj Americi 720kg. U svim zemljama sveta, dolazi do povećanja, kako u apsolutnoj količini proizvedenog otpada, tako i u količini otpada po osobi.
Problem je u tome što se većina otpada ne prerađuje, već se odvozi na deponije koje zauzimaju velike površine u okolini gradova i predstavljaju opasno zagađujuće supstance vazduha, vode i zemljišta.