Alternativni izvori energije

UVOD

Klimatske promene predstavljaju veoma kompleksnu priču o posledicama ubrzanog razvoja civilizacije u poslednjih stotinak godina. Ove promene su pored ostalog i posledica korišćenja neadekvatnih izvora energije. U ovom radu  bavićemo se onim vrstama energije kojima se čovečanstvo mora okrenuti iz više razloga. Najvažniji od njih su iscrpljivanje zaliha fosilnih goriva i preteće posledice klimatskih promena.
Spisak negativnih efekata klimatskih promena je veoma dugačak i teško da izuzima ijednu oblast života na Planeti. Promena odnosa čitavog čovečanstva prema ovom rastućem problemu mora se odvijati u nekoliko pravaca. Svakako je najvažnija strategija koja se donosi na nivou najrazvijenijih nacija koje su istovremeno i najveći zagađivači. U javnosti je poznato ime Kjoto Protokola inicijalno potpisanog 1997. godine u Japanu od strane 160 država. Protokol predviđa da pre svega najrazvijenije države [ali i one druge] smanje godišnje emisije gasova staklene bašte na nivoe 5% niže od onih iz 1990. i to između 2008. i 2012. godine. Teškoće sa kojima se suočava pojedinačno najveći svetski zagađivač tj. Sjedinjene Države dovele su do toga da ova država iako sa najrestriktivnijim zakonima o dozvoljenim količinama otpadnih izduvnih gasova, odloži početak striktne primene Protokola. Radi se o tome da je u Sjedinjenim Državama u periodu između 1970. i 1995. godine zahvaljujući pooštrenim zakonima ukupna emisija najvećih zagađivača vazduha smanjena za nešto manje od 30%. Istovremeno je stanovništvo u ovoj zemlji poraslo za 28% a ukupan broj kilometara koje su prešli automobili povećan je za dramatičnih 116%. Kao što se iz ovih podataka može videti, SAD, iako su najdalje otišle u borbi sa zagađenjem na pojedinačnom nivou, imaju problem sa velikom stopom povećanja broja individualnih izvora zagađenja. Površni tekstovi koje najčešće možete pročitati u štampi redovno propuštaju da napomenu da naprimer i vozila iz Evropske Unije koja se izvoze na severnoamerički kontinent moraju odgovarati znatno strožijim zakonima o izduvnim gasovima od onih koji su na snazi u Uniji. Ovakvih primera ima puno pošto su Sjedinjene Države pre većine drugih država čak i na svojoj koži osetile opasnost koja preti od pojačanog industrijskog i automobilskog zagađenja.
Napred navedeni podaci upućuju na razmišljanje o korišćenju tzv. alternativnih, čistijih izvora energije koji su u ovom trenutku dostupni ili i o onima koji su još u eksperimentalnoj fazi.
Pre ili kasnije, civilizacija će morati da se u potpunosti okrene podmirivanju energetskih poteba iz izvora koji nisu zasnovani na sagorevanju fosilnih goriva. Čak i kada problem klimatskih promena ne bi postojao, svetske zalihe foslinih goriva nisu neiscrpne pa se sadašnjim tempom i očekivanim povećanjem eksploatacije predviđa njihovo iscrpljivanje najkasnije do kraja 21. veka. Treba napomenuti i da ove prognoze predstavljaju optimistički scenario.

OBRADA NASTAVNE TEME

Alternative klasičnim izvorima obuhvataju nekoliko sasvim različitih načina za dobijanje energije. Stepen naučnog razvoja nam u ovom trenutku omogućava komercijalno korišćenje energije vetra, sunca, vode, Zemljine toplote, kao i nuklearne energije. Ovi alternativni izvori imaju svoje specifičnosti, prednosti i mane, u zavisnosti od stepena iskorišćenja i pristupačnosti koja najčešće direktno zavisi od inicijalnih troškova. Možda se pitate zašto je nuklearna energija svrstana u alternativne izvore. Radi se o tome da iako u javnosti nuklearne elektrane prati odijum zbog potencijalnih nesreća, one u normalnim uslovima eksploatacije predstavljaju znatno manje zagađivače nego što su to termoelektrane. Neke od zemalja potpisnica Protokola iz Kjotoa ozbiljno razmišljaju o izgradnji novih nuklearnih elektrana kako bi bile u stanju da ispoštuju preuzete obaveze o smanjenju emisije gasova staklene bašte.