Arcibald Rajs

 
Uvod

Opšti podaci:

Rođen je 8. jula 1875. godine kao osmo dete, od ukupno deset, Ferdinanda Rajsa, zemljoposednika, i Pauline Zabine Ane Gabrijele, u mestu Hehcberg u južnonemačkoj pokrajini Baden. Posle završenog osnovnog i srednjeg obrazovanja u Nemačkoj, otišao je zbog lošeg zdravstvenog stanja na studije u Švajcarsku, u romanski kanton Vo.

Obrazovanje:

Zbog ljubavi prema fotografiji 1901 postaje privatni docent za fotohemiju i naučnu fotografiju. Počinje da se interesuje za kriminalistiku i odlazi u Pariz da kod Bertijona nauči nove metode identifikacije.
On je bio osnivač prvog akademskog programa za forenzičke nauke ”Institut za forenzičke nauke” na univerzitetu u Lozani.
Objavio je dve najznačajnije forenzičke naučne knjige: ”Forenzička fotografija ” i ”Priručnik za forenzičke nauke. Krađe i ubistva ”.
Za redovnog profesora kriminalistike imenovan je1906. godine. Kao profesor bavio se predano naučnim radom i stekao ugled kriminologa svetskog glasa. Posle dve godine sopstvenim sredstvima osniva Univerzitetski instutza kriminalistiku i ubrzo stiče svetsku slavu. Tada prima na usavršavanje stručnjake iz celog sveta a među njima i Srbe. Kao ekspert biva pozvan u mnoge evropske zemlje kao i u Brazil, gde drži predavanja i organiuje kriminalističke škole i laboratorije.
Institu je 2009 godine proslavio 100 godina postojanja.Univerzitet danas obuhvata forenzičke nauke, kriminologiju i krivično pravo unutar Pravnog Fakulteta i Krivičnog Pravosuđa Univerziteta u Lozani.
Prvi svetski rat

Početak rata:

Godine 1914. na početku Prvog svetskog rata, biva odbijen na regrutaciji za redovnu vojnu službu zbog srčane mane. Zato se dobrovoljno javlja u štab kontra špijunaže. Razočaran germanofilskom opstrukcijom nekih visokih oficira u Švajcarskoj vojsci, podnosi ostavku i nudi svoje usluge Francuskoj.
Tada mu stiže poziv srpske vlade da dođe u Srbiju kao neutralni posmatrač i utvrdi Austro-Ugarske, Nemačke i Bugarske zločine nad srpskim civilima i vojnicima.
Krajem septembra već je u Nišu i razgovarasa sa preživelim seljacima, a proučava i spise koje su za sobom ostavili austrougarski vojnici pri povlačenju posle Suvoborske bitke.
U to vreme moćna Austro-Ugarska je uz pomoć Vatikana i Austrije, Nemačke i Bugarske štampe širila laži o Srbima, predstavljajući ih kao divljake, pljačkaše i ubice. Dr Rajs je sprovodio istragu saslušavanjem austro-ugarskih zarobljenika i vršenjem tehničkih ispitivanja na terenu gde je pregledao ranjenike, leševe i obavljao razgovore sa lokalnim stanovništvom.
Došao je do suprotnog zaključka, Srbi su se borili časno uz poštvovanje humanitarnog prava. Prema zarobljenicima su se ophodili dostojanstveno uz puno uvažavanje međunarodnih konvencija o postupanju sa ratnim zarobljenicima.
Napisao je mnoge knjige i radove povodom toga, a često je slao izveštaje koji su objavljivani u uglednom časopisu neutralne Švajcarske, Gazet . Time je kao ugledni profesor i kriminolog izveštavao svet i kvario propagandnu sliku Nemaca i Austrougara o Srbima kao divljačkom narodu.Kasnije je bio član delegacije jugoslovenske vlade na Mirovnoj konferenciji u Parizu.