Fiziološki procesi u biljnom i životinjskom organizmu

Fiziološki procesi u biljnom i životinjskom organizmu

1.UVOD
Životnu sredinu čini kompleks biotskih i abiotskih činitelja koji djeluju na biljkeili životinje koje žive na tom mjestu/staništu. Te činitelje označavamo kaoživotne ili ekološke ili najčešće ih nazivamo vanjski faktori ili faktori okoliša. Faktori okoliša imaju različit značaj za pojedine organizme ovisno o njihovom intenzitetu i kvalitetu pa su neki od njih za pojedinu biljnu vrstu neophodni životni uslovi, dok za drugu imaju manji značaj. Mjesta koja se odlikuju posebnim kompleksom ekoloških faktora nazivaju se biotopi ili životnastaništa i to su osnovne topografske jedinice u ekologiji koje se jasno razlikujupo vanjskom izgledu (fiziognomiji), npr. teško je zamjeniti jedan šumski snekim vodenim biotopom.
Karakter prirodnih biocenoza može biti vrlo različit uz vrlo složene unutarnje odnose koji su posljedica dugotrajnog procesa konkurencije i uzajamne adaptacije. Agrofitocenoze čine biljke iste vrste (usjev, nasad i dr.), a u njima vladaju specifični i agrotehnikom nadzirani, odnosno podešeni uslovi (antropogeno djelovanje na biotop i biocenozu). Za rastenje i razviće svake biljne i životinjske vrste neophodna je određena minimalna količina toplote, a ukoliko ona nedostaje osnovni fiziološki procesi se prekidaju i nastaje smrt datog organizma. Prema tome, temperatura je jedan od najznačajnijih faktora sredine.
Voda, takođe, ima ogroman značaj za živi svijet jer se osnovni životni procesi u ćelijama ne mogu zamisliti bez vode. Jedini važan izvor prirodne svjetlosne energije na Zemlji je Sunčevo zračenje. Za razliku od biljaka, kojima je svjetlost neposredni izvor energije potrebne za proces fotosinteze, na životinje svjetlost utiče više posredno (na ponašanje, karakter ishrane itd.), mada može ne njih da djeluje i neposredno (na prilagođavanje, na rasprostranjenje i dr.). Vazduh djeluje na živa bića svojim fizičkim i hemijskim osobinama. Hemijske osobine vazduha zavise od njegovog sastava gasova (on sadrži 78% azota, oko 21% kiseonika, oko 0,03% ugljen-dioksida, tragove vodonika i dr.). Od fizičkih osobina vazduha, važnih za živa bića, najvećeg značaja imaju vlažnost i vazdušna strujanja.Edafski faktori koji obuhvataju fizičke, hemijske i biološke osobine zemljišta i stijena na kojima se zemljište razvija.
2. FIZIOLOŠKI PROCESI U BILJNOM ORGANIZMU
Fiziologija biljaka proučava interakcijuizmeđu biljkaka i njihoveokoline povezujući biljnu fiziologiju s ekologijom. Stupanj prilagodljivosti pojedinih biljnih vrsta na uslove okoliša promjenommorfoloških svojstava i fizioloških mehanizama, utiče na opstanak i rast biljaka, njihovu produktivnost i međusobne odnose kao što su kompeticija, alelopatija, herbivori i dr. Širok spektar ambijetalnih činitelja ima uticaj na biljneperformance (atmosfera, tlo, svjetlo i dr.) koji djeluju pojedinačno i u kompleksnim interakcijama što ekofiziologiju, kao relativno novu naučnu disciplinu,čini izazovnom u prirodnim ekološkim sistemima, ali i u godišnjim ilivišegodišnjim usjevima, odnosno nasadima.