Hardver

UVOD

Kompjuterska tehnologija se bavi informacionim procesima, strukturama i postupcima prikazivanja ovih procesa injihovom primjenom u informacionim sistemima. Osnovni elemenat kompjuterske tehnologije je računar. To je elektronski uređaj koji može da obavlja različite zadatke velikom brzinom, uključujući i aritmetičke i logičke operacije. Kompjuterska tehnologija je posljednjih decenija toliko napredovala kao nijedna oblast ljudskog djelovanja.
Razvojem informacionog sistema treba definisati što objektivniju sliku realnog svijeta, njegovih bivših i sadašnjih stanja, kao podlogu za procjenu budućeg ponašanja i naravno, podlogu za dalji razvoj i primjenu informatičke tehnologije. Informacione i komunikacione tehnologije (ICT) kao i sve aktivnosti povezane sa produkcijom i korišćenjem informacija znanja, su za kratko vrijeme stekle status jednog od ključnih pokretača ekonomskog napretka u svijetu. Takođe, jedan od preduslova razvoja informacionog društva jeste i neograničen, besplatan pristup brzoj globalnoj Internet mreži.
U suvremeno doba čovjek je u radu okružen velikom količinom informacija koje je potrebno selektovati i na odgovarajući način obraditi. Osnovna uloga računara je da olakša i ubrza procesiranje informacija pri čemu je mogućnost greške svedena na minimum. Računar nam omogućuje prijem, prenos, pretraživanje i pohranu informacija u najširem smislu riječi, kao i njihove različite transformacije prema zadanim algoritmima.
Računar se sastoji od fizičkih komponenti (hardware) i programskih komponenti (software) a da bi bio u mogućnosti da riješi neki zadatak mora mu se saopštiti program i skup podataka za dobijanje rezultata. Programi i podaci smještaju se u memoriju računara koja može biti operativna i stalna. Operativna memorija se gubi isključivanjem računara i ima operativnu ulogu, dok se za trajno čuvanje podataka koriste stalne, spoljne, masivne memorije. Procesor je najvažniji uređaj računara koji upravlja svim procesima i uređajima i od njega zavisi brzina rada komponenti.
Svaki računar omogućava ulaz podataka i programa, memorijskih podataka, obradu podataka, izlaz podataka, upravljanje postupcima. Za unos podataka i programa koriste se ulazne jedinice dok izlazne jedinice služe za prikazivanje rezultata obrade. Upravljačka konzola služi za uključenje i isključenje računara i za upravljanje radom računara do trenutka kada upravljanje preuzima upravljačka jedinica. U ovakvoj organizaciji računara propusna moć određena je brzinom periferijskog a ne centralnog dijela računara.

2. POJAM HARDVERA

Pod terminom hardver podrazumjeva se tehnička ili materijalna komponenta kompjuterskog sistema. Svaki računarski sistem se satoji od dva podsistema, odnosno hardverskog i softverskog podsistema. Hardverski podsistem čini skup svih mehaničkih dijelova računara dok softverski podsistem čine svi računarski programi koji su neophodni za rad računara. Arhitektura računarskog sistema predstavlja strukturu i način funkcionisanja hardverskog podsistema do nivoa koji je poteban programeru za pisanje programa na simboličkom programskom jeziku. Hardverski dio računarskog sistema čine:

•     operativna memorija,
•     centralni procesor
•     sekundarne memorije i
•     ulazno izlazni uređaji.

Ulazni podaci se pomoću ulaznih uređaja unose u računarski sistem i skladište u operativnu memoriju. U operativnoj memoriji se nalaze i programi koji definišu rad računara. Programi su uskladišteni u vidu pojedinačnih instrukcija, koje se sekvencijalno (jedna po jedna) učitavaju u centralni procesor gdje se izvršavaju. Te instrukcije govore procesoru koje operacije treba da izvrši i nad kojim podacima. Nakon obavljene operacije, procesor smješta rezultate obrade nazad u operativnu memoriju. Kako postoji intenzivna komunikacija između memorije i procesora, to operativna memorija treba da se realizuje tako da ima što veću brzinu pristupa. Kako je operativna memorija brza, skupa i ograničenog kapaciteta, pogodno je da se svi podaci i programi sa kojima računar ne radi, skladište u eksternim memorijama koje su sporije ali znatno većeg kapaciteta od operativne memorije. Rezultati obrade prikazuju se pomoću izlaznih uređaja.
Dakle, hardver ili računarski hardver (en. hardware; computer hardware) je fizički, opipljivi dio računara koji se mnogo rjeđe mijenja nego softver. Zbog toga su i takvi nazivi jer na engleskom soft znači meko, dok hard znači tvrdo. Mogućnosti računara u najvišoj mjeri zavise od hardvera i njegovog kvaliteta. Hardverska, računarska arhitektura koja se koristi u kućnim računarima se naziva Von-Neumann Arhitektura. Takođe, postoje i druge arhitekture, ali se mnogo ređe koriste.
Hardver je zapravo sve ono što čini opipljivi dio računara a glavna razlika između hardvera i softvera i jeste upravo u tome što se softver ne može opipati, nego se pomoću softvera upravlja hardverom. Hardver obuhvata električni i elektronski dijelovi, mašinski sklopovi, kućišta a hardver računarskog sistema centralne jedinice (centralni procesor + upravljačka jedinica + operativna memorija) i periferne jedinice.