Metode vaspitanja-metoda vježbanja i navikavanja

Šta su to metodi i sredstva vaspitanja?

Da bi shvatili priču o metodima i sredstvima vaspitanja neophodno je prvo definisati vaspitanje i metode.
Šta je to vaspitanje? Vaspitanje je proces planskog i sistematskog usavršavanja  senzomotornih, intelektualnih, emocionalnih, moralnih i duhovnih svojstava i sposobnosti ličnosti. Kao oblik socijalizacije, vaspitanje je usmjereno na uobličavanje ponašanja u socijalno poželjnom smijeru. Prema predmetu, vaspitanje može biti fizičko, intelektualno, moralno, estetsko i religijsko.
Proces obrazovanja i proces vaspitanja se međusobno prožimaju pa se kaže da je vaspitanje širi i sveobuhvatniji pojam i proces koji u sebi koordinirano sadrži proces obrazovanja.
A šta bi bio metod? Pojam metod je sastavljen od dvije riječi: meta i hodos. Riječ meta znači da je određen predmet iz stvarnosti prenesen u apstrakciju (meta svijet). Riječ hodos znači put ili način dolaska do određenog cilja, objašnjenja ili značenja.
Drugim riječima, metoda predstavlja osmišljen i ustaljen postupak usmjeren na postizanje nekog cilja u nauci ili praktičnoj djelatnosti.  Kada se radi o putevima, načinima i rješenjima za realizaciju vaspitno-obrazovnih ciljeva i zadataka, tada govorimo o metodama vaspitanja.
Dakle, metode nam odgovaraju na pitanje kako postupati da bi se cilj vaspitanja praktično ostvario.

 
Podjela metoda u pedagogiji

Metodi u pedagogiji se uopšteno dijele na:

•    Naučne metode
•    Opštevaspitne metode
•    Didaktičko-nastavne metode

Postoji daljnja podjela ove 3 grupe metoda. Mi ćemo se baviti podjelom opštevaspitnih metoda.

U opštevaspitne metode ubrajamo:

•    Metodu poučavanja i uvjeravanja
•    Metodu vježbanja i navikavanja
•    Metodu podsticanja
•    Metodu sprečavanja.

U današnje vrijeme granica između naučnih, opštih vaspitnih metoda i didaktičkonastavnih metoda postaje sve blijeđa. Nastava je slobodnija, a nastavnikova uloga nije više samo prenošenje sadržaja, već i obuka učenika za učenje. U toj obuci nastavnik koristi mnoge metode, sredstva i tehnike. Takođe, potrebno je napomenuti da nastavnik danas mora da zna kakvi su stavovi i interesovanja učenika, sposobnosti i sklonosti.
U nastavi se sve više koriste naučni metodi, naviše pomoćno-tehnički metodi kao što su:

•    Intervju i anketa
•    Upitnik i skaler
•    Sociometrija
•    Semantički diferencijal
•    Esej – test
•    Ekspertska analiza.

Nećemo se na njima zadržavati. Pozabavićemo se opštevaspitnim metodama.