Saobraćajna signalizacija u gradovima

1.UVOD
Poznato je da za upravljanje saobraćajem potrebana odgovarajuća signalizacija (horizontalna i vertikalna). Činjenica da je danas život nezamisliv bez saobraćaja i da se razvijenost neke zemlje mjeri nivoom razvijenosti saobraćaja, daje nam jasnu sliku o tome kolika je njegova važnost i zastupljenost.
Saobraćajna signalizacija obuhvata sredstva i uređaje kojima se obezbjeđuje praćenje, kontrola i vođenje saobraćajnih tokova(obilježavanje na kolovozu,saobraćajni znaci sa stalnim i promjenljivim sadržajem, svjetlosna signalizacija i slično) sa ciljem ostvarenja projektovanog režima odvijanja saobraćaja. Osnovne odredbe o saobraćajnoj signalizaciji formulisane su pravilnikom o saobraćajnoj signalizaciji u kojem su posebno definisane to jest propisane vrste značenja, oblik, boja, mjere, materijali za izradu saobraćajne signalizacije i pravila postavljanja saobraćajne signalizacije na putevima.

2.POJAM I DEFINICIJA SAOBRAĆAJA

Saobraćaj (promet) se može definisati kao prijevoz ljudi, stvari i informacija. Saobraćaj sačinjavaju infrastruktura (ceste, željeznička pruga,aerodromi, luke itd.), vozila (cestovna vozila, željeznička vozila, avioni, brodovi itd.) i saobraćajna signalizacija (svjetla, znakovi, kontrola zračnog saobraćaja).
Saobraćaj je integrirani dio ukupnog funkcionisanja društva i najdirektinije je povezan sa historijom ljudske civilizacije. Ukoliko se uvedu nove tehnologije ili se usavrše postojeće tehnologije saobraćaja dolazi i do razvoja savremena civilizacije. Saobraćaj ne prati samo rast grada već izaziva i promjene I podstiče njegov ukupni razvoj. Saobraćaj je u gradskom naselju urastao u sve ljudske aktivnosti, tako da je nemoguće razlučiti uzrok i posljedicu.
Saobraćaj odnosno kretanje ljudi i transport je staro kao i čovječanstvo. Saobraćaj zahtjeva mnogo resursa kao što su zemljište, energija, materijali za gradnju, održavanje saobraćajnih sistema, ljusko znanje itd. Saobraćaj donosi i negativnih uticaja na proctor, životnu sredinu, sigurnost isl.
3.HISTORIJSKI RAZVOJ GRADA I SAOBRAĆAJA
Historijski razvoj naselja je u uskoj vezi sa razvojem saobraćajne infrastructure. Činjenica je da saobraćaj prati razvoj naselja, ali isto tako uzrokuje i složene promjene i potiče njegov razvoj.
U prijelazinim razvojnim fazama , u vremenu od XVII I XIX stoljeća. Mnoga su preduzeća koristila svoje prometno-trgovačke položaje gdje prelaze u organizovanaj naselja odnosno gradove.
U prvoj fazi ravoja gradova u Evropi naselje je bilo ograničeno unutar sigurnih zidina, zbog opšte bezbjednosti. Objekti koji su se nalazili van zidina bili su privremenog karaktera, koji su ponekad bili napuštani. Način kretanja unutar graga je bilo pješačenje, zbog čega su ulic ebile odgovarajućih širina.
U drugoj fazi dolazi do masovnog korištenja preijevoznih sredstava. Dolazi i do primjena u ukupnom razvoju društva nastale industrijskom revolucijom. U ovoj fazi dolazi do pojave sistema prevoza-željeznica. Usljed toga dolazi do ubrzanog širenja grada, rasta postojećih i pojava novih naselja oko željkezničkih stanica i postrojenja.
U ovom peridu javljaju se posebni vidovi gradski sistema za prevoz putnika kao sto su tramvaji sa konjskom ili parnom vučom kao i podzemna željeznica. Krajem XIX i početkom XX stoljeća dolazi do naglog razvoja nekih metropola ili luka, a također dolazi do pojave dobro organiziranog sustava koji sve bolje i uspješnije prate njihove zahtjeve i potrebe. Brzom razvoju sabraćaja dali su vlastiti automobile, eletrični tramvaji, trolejbusi kao i autobusi.