Tehnologija robnih terminala

 Uvod

Robni terminali i robno-transportni centri – logistički centri predstavljaju jednu od najbitnijih komponenti logističkih mreža. Realizacija robnih tokova u urbanim, regionalnim, nacionalnim i internacionalnim prostorima nezamisliva je bez nekog oblika robnog terminala odnosno logističkog centra. Osnovni cilj formiranja RTC je optimizacija transporta i distribucije materijalnih dobara, sa svim njihovim pratećim djelatnostima i podsistemeima, primenom savremenih tehnologija transporta na logističkim principima. RTC .
Operacije pretovara se najčešće obavljaju u kontejnerskim terminalima koji su opremljeni specijalnom standardizovanom mehanizacijom sa velikom brzinom i efikasnošću rada. Prisutne su dvije tehnologije:
1. tehnologija horizontalnog pretovara
2. tehnologija vertikalnog pretovara.

1. Robni terminali i robno-transportni centri

Robni terminali i robno-transportni centri – logistički centri predstavljaju jednu od najbitnijih komponenti logističkih mreža. Realizacija robnih tokova u urbanim, regionalnim, nacionalnim i internacionalnim prostorima nezamisliva je bez nekog oblika robnog terminala odnosno logističkog centra. Osnovni cilj formiranja RTC je optimizacija transporta i distribucije materijalnih dobara, sa svim njihovim pratećim djelatnostima i podsistemeima, primenom savremenih tehnologija transporta na logističkim principima. RTC .
Djelatnost i RTC su:
• Obavljanje djelatnosti dolaznog i odlaznog daljinskog i lokalnog transporta robe i tovarnih jedinica integralnog transporta
• Vršenje pretovara robe u unutrašnjem i međunarodnom saobraćaju
• Sabirni i distributivni transport robe
• Prateće i uslužne djelatnosti (informaciono-upravljački sistemi, špedicije, berze tereta itd.).

Funkcionisanje i uspješnost  rada logističkog centra u velikoj meri zavisi od parametara koji definišu tri snovne komponente sistema:

•     Komponenta 1 – osnivač, vlasnik logističkog centra može biti jedna ili višeinstitucija, kompanija iz javnog i/ili privatnog sektora. Najčešće se među osnivačima pojavljuju: nacionalne, regionalne, lokalne – opštinske uprave, privredne komore, javna transportna preduzeća, špediterska, industrijska, trgovačka, uslužna preduzeća, udruženja transportnih preduzeća,logistički provajderi, banke, osiguravajuća društva itd.

•     Komponenta 2 – operateri u logističkom centrumože biti određen od strane jedne ili više kompanija u različitim varijantama glavnih i pomoćnih operatera iz reda osnivača,vlasnika centra ili specijalizovanih davaoca logističke usluge, špediterskih preduzeća, transportnih kompanija itd. Ovdje je potrebno naglasiti da operateri i vlasnici mogu biti iste, ali i različite kompanije. Kao operateri u logističkom centru mogu se pojaviti u različitim kombinacijama i različiti stepeni sistema logističkog outsourcinga, od 1PL do 5PL (industrijske, trgovačke i druge kompanije kojima logistika nije osnovna djelatnost, kao vlasnici i operateri u logističkom centru -1PL; transportna, špediterska preduzeća u varijanti davaoca dijela transportne, pretovarne, skladišne usluge – 2PL; specijalizovani logistički provajderi kao davaoci kompletne logističke usluge u varijantama 3PL, 4PL i 5PL). Operateri mogu biti vlasnici ili zakupci objekata i opreme ulogističkom centru.

•     Komponenta 3 – korisnik logističke usluge može biti bilo koja kompanija koja je vlasnik ili organizator robno-transportnog toka koji prolazi kroz logistički centar (svi privredni sistemi koji generišu robne tokove, industrijske, trgovačke kompanije, kao i kompanije iz oblasti transporta i logistike koje ne moraju biti ni vlasnici ni operateri u logističkom centru).

Varijacije svake od tri komponente sistema logističkog centra: osnivača, vlasnika,operatera i korisnika, u realnosti generišu veliki broj mogućih kombinacija od toga da je jedna kompanija i osnivač, i vlasnik, i korisnik centra, do toga da logistički centar ima desetinu osnivača, vlasnika, da u njemu radi veliki broj operatera i da ima na stotine korisnika.