Vrste kodova

1. Uvod
Računar razume samo binarni jezik, jezik koji se sastoji iz dva simbola, “0” i “1”. Unutar računara znakovi su prikazani pomoću binarnih brojeva. Postupak pripisivanja simbola znakovima spoljnog sveta naziva se kodiranje. Skup takvih simbola naziva se kod. Kodni sistem je dogovor o načinu kodiranja. Najrasprostranjeniji kodni sistem je ASCII kod (skraćenica od: American standard code for information intercharge). Svaki simbol i znak je predočen jednim sedmocifrenim binarnim brojem, a ukupno je na raspolaganju 27 = 128 znakova. Postoji i proširen, osambitovni ASCII u kojem se prvih 128 znakova rabi kao iu osnovnom ASCII-u, a preostalih 128 znakova se koristi za slova različitih zemalja,  postoji mnogo različitih proširenih ASCII normi.
2. Kod
Kodovi su nastali u srednjem veku. U istoriji se spominju kodovi još iz XIII. i XIV. veka koji su primenjivani u nekim italijanskim državicama. I Dubrovačka Republika je imala neke slične šifre. Zadatak koja se bavi proučavanjem i otkrivanjem kodova i šifri zove se kriptografija.
Kod je u najširem smislu sistem znakova pomoću kojega učesnici komunikacije (najmanje dva) komuniciraju. Svaki kod da bi bio kodom mora imati spisak svih znakova, propis po kome se ti znakovi slažu i opis tih znakova.
Kod je vrsta šifre kod koje se reči, rečenice, delovi reči i rečenica, slova i brojevi otvorenog teksta zamenjuju grupama slova ili brojeva – kodnim zamenama. Kodovi se najčešće izrađuju u obliku rečnika. Sadrže nekoliko desetina hiljada otvorenih izraza, od kojih svaka ima po jednu ili više kodnih zamena, grupe od po 2, 3, 4 ili 5 slova ili brojeva. Kao i ostale vrste šifri i kodovi su namenjeni osiguranju tajnosti sadržaja poverljive poruke (vojne, diplomatske i druge). Kodom se postiže i skraćivanje teksta.

3. Osnovne teorije kodiranja

Pod kodiranjem razumijevamo prevođenje određenih podataka u simboličke oblike sa ciljem njihove obrade putem kompjutera. Prema tome, kompjuterska obrada podataka pretpostavlja kodiranje podataka pri ulazu u centralnu procesorsku jedinicu i nakon njihove obrade dekodiranjem radi distribucije korisnicima. To drugim rečima znači da su prihvatanje, čuvanje i obrada podataka u kompjuteru mogući samo ako su oni kodirani pomoću dualnih simbola 00:01. Suština i cilj kodiranja jest transformacija znakova napisanih u alfabetu u simbole alfabeta. To znači da se sva slova brojevi, specijalni znači i instrukcije kodiranu alfabetom. Prema tome, ulazni skup podataka B = (bi), i = 1,2,3, …. n. Može se izvesti skupom simbola Am = (aj), j = 1,2,3, … m koji se nazivaju simbolima alfabeta. Svaki simbol alfabeta Am naziva se slovo čiji niz čini reč, a dužina reči može biti različita. Ma koliko sve reči koje čine kod moraju biti iste dužine od k slova, onda je reč o ravnomernom kodu čija dužina mora zadovoljiti uslov n <= km. Za n = kn dobija se broj kombinacija koje znači mogućnost nekog sistema za kodiranje gde m predstavlja bazu koda ak broj znakova u kodnoj reči. Međutim svaki sistem za kodiranje mora zadovoljiti načelo jednoznačnost i ekonomičnosti. Jednoznačan je onaj kod u kojem su sve reči različite. Ekonomičan je onaj kod koji ima najmanju redundanciju.