Industrijsko zagađenje zemljišta

1. Uvod

Industrijsko zagađenje je vrsta zagadjenja koja se direktno povezuje sa industrijom kako nam i sam naziv govori. Ovaj oblik zagađenja je jedan od vodećih izvora zagadjenja širom sveta. U SAD se procenjuje da 50% zagađenja dolazi iz industrije. Zbog globalnog zagađenja od strane industrije ona predstavlja ozbiljan problem za nasu planetu, posebno u delovima gde dolazi do ubrzane industrijalizacije kao sto je oblast Kine.
Ovaj tip zagadjenja je odavno prisutan, a njegovo širenje se ubrzalo 1800. godine kada dolazi do industrijske revolucije. Industrijska revolucija je omogućila mehanizaciju proizvodnje, samim tim poboljšala i ubrzala proizvodnju ali kao posledicu svega toga, povećala i proizvodnju zagadjenja. Problem je upotreba goriva kao što je ugalj, koji je ogroman zagadjivač i samo ne poznavanje materija koje mogu da štete životnoj sredini
Postoji mnogo tipova industrijskog zagađenja. Jedan od najuobičajnijih je zagadjenje voda, izazvano odlaganjem industrijskog otpada u vodotoke, neprikladni kontejneri za otpad koje moze da izazove curenje u podvodne vode i vodotoke. Ne treba zaboraviti ni zagadjenje vazduha i zemljišta koje je rasprostinjeno širom sveta.
Industrijsko zagađenje se ne ograničava samo na zemlju u kojoj se proizvodi, tako na primer je na uzorcima leda sa Antartika i Artika pronađen visok stepen zaguđujućih materija koje dolazi industrije. Zagađenje može da dovede do smrti životinja, biljnih vrsta, da poremeti balans ekosistema, znacajno degradira kvalitet vazduha i generalno degradira kvalitet života.
U daljem radu mi ćemo se orjentisati na industrijsko zagađenje zemljišta.

2. Zagađenje zemljišta

Smatra se da zemljište, zajedno sa vodom i vazduhom spada u obnovljive prirodne resurse. Međutim, s obzirom na ograničenu ukupnu količinu i izuzetno spor proces nastajanja, kao i neprekidno zagađivanje i neracionalno korišćenje od strane čoveka, zemljište ipak treba smatrati ograničenim, odnosno neobnovljivim prirodnim bogatstvom. Ukoliko se zemljište racionalno iskorišćeve i pri tom se podstiče njegovo prirodno obnavljanje ono može biti obnovljivi resurs. Jednom uništeno, obnavlja se sporo, tokom geoloških epoha, te se može smatrati potpuno izgubljenim i neobnovljivim. Proces gubljenja zemljišta teče sporo, a posledice se najčešće manifestuju posle niza godina, kada više i nema uslova za revitalizaciju ovakvih površina. Pod zagađivanjem zemljišta podrazumevaju se promene fizičkih, hemijskih i bioloških svojstava zemljišta, koje dovode do smanjenja njegove plodnosti i sposobnosti za normalno odvijanje procesa razlaganja, a samim tim i kruženja materije u prirodi.
Zemljište je jedno od najvažnijih i najvrednijih resursa prirode. Život na zemlji bi bio nemoguć bez “zdravog” zemljišta. Najveći deo ljudske ishrane se zasniva na proizvodima dobijenim uz pomoć zemljišta.
Zemljište se sastoji od oranske i neorganske materije koje čine 50% i vazduha i vode koji ispunjavaju šupljine u zemljištu čineći ostalih 50%. Glavni razlog zašto zemljište postaje zagađeno je otpad koji je proizveden pod uticajem čoveka.

2.1. Glavni izvori zagađenja zemljišta

1. Nepravilno odlaganje proizvoda i otpada nastalih industrijskom aktivnošću. Jedan od glavnih izvora zagađenja zemljišta je nepravilno odlaganje proizvoda i otpada nastalih industrijskim aktivnostima. Najčešći primer ovog problema je curenje iz rezervoara za skladištenje ili “slučajnim” odlaganjem na nepredviđenim teritorijama.
2. Nekontrolisano odlaganje otpada. Pored vizuelnog efekta nekontrolisano odlaganje otpada može da kontaminira zemljište i površinske vode. Svo nepravilno odlaganje otpada mora biti izbegnuto ili koristiti propisane mere za odlaganje otpada.
3. Otpad pri industrijskoj izgradnji i rušenje. Sa napuštanjem nekadašnjih industrijskih građevina dolazi do stvaranja otpada. Ovaj građevinski otpad je obično kontaminiran od strane prethodnog industrijskog procesa i može da izazove dodatno zagađenje životne stredine i izaziva rizik za ljude koji dolaze u kontakt sa njim. Da do ovoga ne bi došlo otpad nastao pri industrijskoj izgradnji i rušenju mora biti kontrolisan prema propisanim merama. Pri izgradnji ovakve građevine potrebno je sprovesti sledeće aktivnosti: pražnjenje i čišćenje cevi i rezervoara, kontrola otpada koji je možda tamo skladišten, identifikacija i kontrolisano povlačenje materijala koji sadrže toksične materije…
4. Podzemni rezervoari. Ilegalno zakopavanje rezervoara sa otpadom, njihovo raspadanje tokom vremena može da izazove zagađenje zemljišta i podzemnih voda.
5. Nesreće pri transportu proizvoda. Prosipanje može biti izazvano pri transportu opasnih materija koje se moraju identifikovati, a zatim i ukloniti prema propisanim merama, da bi se izbeglo zagađenje zemljišta.
6. Nekontrolisano odlaganje otpada u vode. Zemljište i vode mogu biti zagađene kao rezultat nepravilnog odlaganja otpadnih voda iz industrija koje obično sadrže štetne materije. U fabrikama se moraju koristiti propisani filteri za pročišćavanje.