Medjunarodni odnosi prije I svjetskog rata

UVOD
Uzroci nastanka nauke o međunarodnim odnosima mogu se grubo podjeliti na društvene i naučne. Teško je i necjelishodno procjenjivati pretežnost uticaja jedne ili druge grupe uzroka. Pristalice tzv. kontekstualističkog pristupa uglavnom smatraju da je ova naučna disciplina nastala kao odgovor na “zahtjeve” stvarne stvarnosti, te da istraživanja međunarodnih odnosa imaju smisla samo ako su okrenuta praktičnim potrebama. Najčešće navođeni društveni uzroci nastanka nauke o međunarodnim odnosima, uz naglo povećanje međuzavisnosti i raznovrsnih dodira država, naroda i pojedinaca tokom XIX vijeka usljed tehničko-tehnološke revolucije, bili su sve razorniji i smrtonosniji ratni i unutrašnji sukobi koji su dostigli vrhunac sa Prvim svjetskim ratom (1914-1918).
Dosta autora, pretežno američkih, kao važan uzrok i povod rađanja naučne discipline međunarodnih odnosa vide u potrebi SAD da u novonastalim okolnostima na pruža uvid u cjelinu. Naciji koja je u većini tadašnjih ključnih parametara moći država sustigla i prestigla posustalog hegemona u svetskim poslovima, Veliku Britaniju, bila su neodložno potrebna produbljena istraživanja međunarodne zbilje, objašnjenja uzroka i predviđanja kretanja, trendova i procesa, a ne samo opisi onoga što je bilo ili onoga što se sada događa. Upravo je takvo jedno istraživanje uzroka britanske viševjekovne prevlasti koje je izveo admiral Alfred Mahan, uticalo na predsednika Teodora Ruzvelta da započne izgradnju ratne i trgovačke mornarice (sea power), što je nedugo zatim omogućilo da SAD odluče ishod Prvog svjetskog rata. Možda najvažniji društveni razlog da se na jedan nov način, organizovano i sistematski, pristupi izučavanju uzroka rata i uslova za mir, leži u strahu koji je izazvao Veliki rat sa svim njegovim posljedicama (nestale četiri carevine, stvorena tzv. prva proleterska država…).
Na osnovu svega ovoga, osnovano se može zaključiti da je Prvi svjetski rat najviše uticao na osnivanje međunarodnih odnosa kao samostalne akademske discipline. Nauka o međunarodnim odnosima započinje svoj život u začuđenosti kako je tako nešto kao što je bio Veliki rat, uopšte moglo da se dogodi, smatra Kris Braun.
Naučni uzroci: Svijet je naglo postao odviše složen, a događaji i procesi skoro neuhvatljivi za predviđanje: podjednako gledano sa nivoa cjeline ili ukupnih međunarodnih odnosa kojima su se do tada bavile usput i djelimično filozofiija i druge naučne discipline; s druge strane, iz ugla pojedinih država se javila praktično-politička potreba snalaženja u kovitlacima “događajne prašine” novih odnosa. Nezaobilazna činjenična građa koju su obezbjeđivale ostale discipline poput međunarodnog prava, istorije diplomatije, spoljne politike ili taktike ratovanja, pokazale su se kao nedovoljne da se upotpuni mozaik nastajućih izmjenjenih međunarodnih odnosa.