Odgoj u sportu – Odgojna područja,cilj i zadaci pedagogije sporta

1. UVODNI DIO

1.1 Termin pedagogija

Termin pedagogija potiče od starogrčke riječi PAIDAGOGOS, koja je opet izvedena iz dviju sljedećih riječi: 1. pais, paidos = dječak, dječaci i 2. ago, agein = vodim, voditi.
Paidagogos je u staroj Grčkoj bio rob koji je vodio dijete robovlasnika do privatnog učitelja. Kasnije u starom Rimu u fazi razvijenijeg robovlasničkog društva paidagogos je bio učeni rob koji je učio dijete ili vodio ga u procesu vaspitanja, odnosno duhovnog uzrastanja.
Danas riječ pedagog ima više značenja. To je: svaki prosvjetni radnik, specijalizovani stručnjak za praćenje i unapređivanje pedagoškog rada, naučnoistraživački radnik itd.

Cjelokupna pedagogija je nauka o vaspitanju uopšte.

1.2 Pojam i predmet proučavanja pedagogije sporta

Pod pojmom pedagogija sporta podrazumijeva se posebna naučna pedagoška disciplina koja proučava zakonomjernosti vaspitanja i obrazovanja u sportu.

Predmet pedagogije sporta su specifični vaspitno-obrazovni uticaji u sportu u cilju razvoja (samorazvoja) svih psihofizičkih potencijala sportista i ostalih neposrednih i posrednih učesnika u sportu do njihovih ličnih maksimuma.

To je, u suštini, vaspitanje stvaralačkih, cjelovitih i progresivno socijalizovanih individualiteta kako bi bili optimalno osposobljeni za očovječen samorazvoj i njegovanje humanizovanih interpersonalnih odnosa u sportu, u demokratskom civilnom društvu i u svakodnevnom životu.

Pedagogija sporta treba da proučava vaspitno-obrazovne dinamizme, procese, tokove i ishode sportskog treninga i to ne samo u vrhunskom i profesionalnom sportu, već i u masovnom sportu i školskom fizičkom (nastavnom i vannastavnom) vaspitanju, kao i pedagoške aspekte sportskih događaja i sportskog novinarstva.

2. ODGOJNA PODRUČJA ODGOJA U SPORTU

Postoje značajne razlike između pojedinih pedagoga u poimanju područja izučavanja pedagogije sporta, kao i u strukturisanju njenih saznanja. Neki radije govore o pedagogiji fizičke kulture u okviru koje preovladavaju opšte pedagoška, didaktička, andragoška i razvojno rekreativna saznanja o vaspitnim aspektima sporta.

Težeći da direktnije razmatraju područja proučavanja pedagogije sporta (što dublje ostvaruju od prethodno pomenutih) drugi autori ipak većinu prostora posvećuju psihomotornom učenju, razvoju psihomotornih sposobnosti, zakonitostima fizičkog razvoja, mentalnom treningu, motivaciji i emocijama sportista, ostajući tako pretežno na pozicijama psihologije sporta.

Treći jasnije rasvjetljavaju područja, probleme i efekte vaspitanja u sportu, ali i dalje u okviru njihove koncepcije pedagogije sporta preovladavaju opšte pedagoške, didaktičke i psihološke spoznaje (vjerovatno težeći da objedine ove discipline u edukaciji studenata budućih nastavnika fizičkog vaspitanja). To su kod nas prvi izuzetno značajni doprinosi konstituisanju pedagogije sporta, ali ostajući na takvim pozicijama ostavljaju mogućnosti “zamagljivanja” predmetno-metodološko spoznajnih specifičnosti, a time i autohtonosti pedagogije sporta.

Smatramo da se na sadašnjem razvojnom nivou mogu potpunije odrediti područja pedagogije sporta.