Prekogranična prirodna dobra na teritoriji Vojvodine

Uvod

Prema Zakonu o zaštiti prirode („Sl. glasnik RS“, br. 36/09 i 88/10) zaštićena područja se mogu prekogranično povezivati sa zaštićenim područjima susednih država. Plan upravljanja i mere zaštite zaštićenog područja koje je prekogranično povezano sa zaštićenim područjem susedne države, spor-azumno se utvrđuje s nadležnim organima te države, uz saglasnost nadležnog Ministarstva.
Prirodna dobra na teritoriji Vojvodine koja su prekogranično povezana sa zaštićenim područjima susednih država, jesu: Specijalni rezervat prirode “Gornje Podunavlje”, koji je preko Dunava pove-zan sa prirodnim dobrima u Hrvatskoj i Mađarskoj, kao i Predeo izuzetnih odlika “Subotička pešča-ra”, Specijalni rezervat prirode “Selevenjske pustare”, Specijalni rezervat prirode “Ludaško jezero” i Park prirode “Palić”, koji čine celinu sa određenim zaštićenim područjima u susedskoj Mađarskoj.

 
Specijalni rezervat prirode „Gornje Podunavlje“ kao deo predloženog prekograničnog rezervata biosfere „Mura-Drava-Dunav“

Na neformalnom ministarskom sastanku u Budimpešti, 25. marta 2011. godine, u toku predseda-vanja Mađarske Evropskom Unijom, Austrija, Slovenija, Hrvatska, Mađarska i Srbija potpisale su deklaraciju o uspostavljanju prekograničnog UNESCO rezervata biosfere „Mura-Drava-Dun-av“, u cilju zaštite prirode, biljnog i životinjskog sveta koji zajedno dele ove tri reke. Ovim dokum-entom nastavljena je saradnja, započeta još 2009. godine u Barcsu, na zajedničkoj sednici vlada Ma-đarske i Hrvatske (naredne godine, Austrija je predlagala da se današnja deklaracija potpiše na UN-ovoj Konferenciji o biodiverzitetu u Nagoyi u Japanu, ali je Hrvatska to morala odbiti jer je prvo tr-ebala proglasiti Regionalni park „Mura-Drava“). Na osnovu potpisane deklaracije, pet navedenih država pokrenulo je postupak uspostavljanja zaštićenog područja duž Mure, Drave i Dunava, radi proglašenja prekograničnog rezervata biosfere, na osnovu kriterijuma UNESCO-vog programa „Čovek i biosfera“ (Man and Biosphere, MAB), prema kom su tri su osnovne funkcije rezervata bi-osfere: funkcija zaštite (predela, ekosistema, vrsta i genetske raznovrsnosti), funkcija razvoja (ekon-omskog i društvenog, zasnovanog na principima održivosti) i funkcija podrške (naučno-istraživački rad, praćenje stanja tj. monitoring, obrazovanje i razmena informacija u oblasti zaštite i razvoja na lokalnom, nacionalnom i globalnom nivou). Deklaracijom se naglašava značaj sprovođenja zajedni-čkih strategija očuvanja i zajedničkog korišćenja područja reka Mure, Drave i Dunava, na kojima se prostiru već postojeća zaštićena područja, mreže Natura 2000, ramsarski lokaliteti i druga močvarna i vlažna područja čije očuvanje zahtevaju međunarodni ugovori i nacionalni propisi. Ovaj prekogra-nični sporazum od istorijskog značaja predstavlja moćnu demonstraciju zajedničke „zelene” vizije koja se učvršćuje regionalnu saradnju i zajedništvo u Evropi.