Finansijsko izveštavanje u sportskom biznisu

UVOD

Finansijski izvještaj je finalni proizvod računovodstvenog procesa i osnovni izvor finansijskih informacija. Cilj finansijskog izvještaja je da obezbedi informacije o finansijskom položaju, performansu i promenama u finansijskom položaju sportske organizacije koje su korisne širokom krugu korisnika u donošenju ekonomskih odluka. Na osnovu finansijskih izveštaja može se oceniti i rad sportske administracije i njihova uspešnost u radu.
Svet sporta je tokom poslednje decenije doživeo snažnu ekpanziju kroz razvoj tehnologije. Zahvaljujući medijima, posebno televiziji sport, kao što je fudbal, ušao je u svaki dom, drugim rečima, postao je pristupačan svakoj porodici širom sveta. Porast popularnosti fudbala pojačao je komercijalni potencijal ove industrije, što se reflektuje u sledećim i to: sklapanju novih ugovora o TV pravima, zatim unapređenju stadionske infrastrukture i novim poslovnim aranžmanima između fudbalskih klubova i nefudbalskih industrija. U prilog tezi da sport predstavlja važan deo industrije zabave sa tendencijom kontinuiranog i ubrzanog rasta, posebno govori činjenica da se samo u SAD ostvari otprilike 320 milijardi dolara prihoda u oblasti sportske industrije. Amerikanci su postali veliki ljubitelji sporta i aktivni sportski učesnici imajući u vidu da više od 40% građana SAD participira u sportskim aktivnostima.
Danas sportska industrija zahteva visoko osposobljene menadžere, zbog čega je sportski menadžment razvijen kao akademsko područje. Sportski menadžeri moraju funkcionisati u okviru nekoliko „funkcionalnih područja“ i izvršavati aktivnosti u ispunjavanju zahteva svoga posla. Glavni problem sa kojim se suočavaju sportski menadžeri danas je neadekvatno upravljanje kategorijama finansijske situacije u sportskom biznisu, što u prvi plan po značaju dovodi funkcionalno područje finansijskog menadžmenta.
Čitav niz primera, kako na sceni domaćeg sportskog biznisa, tako i na polju internacionalne sportske industrije indicira na činjenicu da je finansijski menadžment velika nepoznanica sportskih menadžera, zbog čega se sportski biznis nalazi u ozbiljnoj finansijskoj krizi.

 
AKTIVNI POSLOVNI AMBIJENT U SPORTSKOJ INDUSTRIJI

U kojoj meri aktivni poslovni ambijent indicira na finansijsko stanje biznisa u sportu sagledaćemo na osnovu određenog broja reprezentativnih slučajeva, pri čemu se nećemo zadržavati na uglađenim akademskim raspravama, već ćemo na mnoge nesporne činjenice direktno ukazati.
Pođe li se od mnogih ekonomskih kriterijuma i merila može se doći do zaključka da se organizacija Olimpijskih igara ne isplati. Zemlja domaćin je s ciljem zadovoljenja standarda, prisiljena da gradi i stadione, dvorane i druga sportska borilišta, kao i sela koja nakon završetka igara uglavnom nemaju upotrebnu vrednost, kao za vreme trajanja igara. Ukupnu cenu igara uvećali su i troškovi vezani za plate profesionalaca, kao i ogromni iznosi vezani za sve veće troškove osiguranja gostiju od potencijalnih terorista. Olimpijske igre u Pekingu ostaće zapamčene kao najskulje, jer je Kina u izgradnju i organizaciju potrošila oko 30 milijardi evra.
Najveću zaradu donele su igre organizovane u Seulu 1988. godine, zatim igre iz 1984. godine u Los Angelesu. Jula 2005. godine odlučeno je da Londom dobije organizaciju letnjih Olimpijskih igara 2012. godine. Među potencijalnim kandidatima bio je i Njujork, ali i pre izbora Londona za organizatora igara, članovi odbora za kandidaturu najavili su bili povlačenje Njujorka iz trke za dobijanje organizacije igara, jer je država Njujork odbila da finansira izgradnju olimpijskog stadiona.
Odnos države prema vrhunskom sportu na najbolji način iskazuje slučaj naše višestruke učesnice igara i osvajača 5 olimpijskih odličja Jasne Šekarić. Naime, i pored obećanja od strane Državne zajednice o novčanoj premiji za osvajače medalja, obećanu premiju od 10.000 evra za osvojenu srebrnu medalju Jasna Šekarić ni 6 meseci nakon završetka igara nije dobila.
Ukupni nagradni fond na Vimbldonu 2005. godine iznosio je 10.085.210 funti. Pobednik u muškom singlu, Švajcarac Rodžer Ferderer, osvajanjem treće uzastopne titule, nagrađen je sa 630.000 funti, dok je 2011. godine nagradni fond 125. takmičenja na Vimbldonu povećan na 15.012.700 funti, a pobednici u muškom i ženskom singlu nagrađeni su sa preko 1.100.000 funti. Među fudbalerima, u 2010. godini po visini zarade prednjače Dejvid Bekam sa 30 miliona evra, a slede ga brazilski reprezentativac Ronaldo sa 29 miliona evra, argentinski internacionalac Lionel Mesi sa 24,4 miliona evra, itd.