Menadžment ljudskih resursa

1. UVOD
Upravljanje ljudskim resursima ( Human Rezource Management ) se pod ovim imenom javlja u organizacionoj teoriji i praksi s’ početka devedesetih godina dvadesetog veka.
Menadžment ljudskih resursa je deo sfere rukovođenja, a zasniva se na teorisko – praktičnim znanjima iz oblasti psihologije rada. Mnogi humanistički orjentisani kritičari savremenih trendova i globalizacije ističu da postoji dublji smisao u samom nazivu ove grane menadžmenta , koji oslikava jedno specifično, novo tretiranje čoveka kao nosioca rada. Činjenica da se po prvi put ljudi, profesionalci i stručnjaci iz različitih oblasti, nazivaju resursima ( sirovinom koja se upotrebljava u procesu proizvodnje). Ne može se zamisliti poslovanje bilo kog preduzeća bez odgovarajućih proizvodnih resursa, a ljudi, sa svojim sposobnostima i ukupnim psiho-fizičkim kapacitetom, predstavljaju jedan od tih resursa – verovatno i najvažniji.

2. KONCEPT MENADŽMENTA LJUDSKIH RESURSA
Menadžment ljudskih resursa u suštini predstavlja potpuno novu koncepciju odnosa prema zaposlenima i načinu upravljanja njihovim radom i razvojem. Sama koncepcija nastala je kao odgovor na promene koje su nastale u sferi ekonomije (tržišni koncept privređivanja), organizacije (nove organizacione forme, globalizacija) i menadžmenta (promene u strukturi, sadržaju i metodama rada). Veliki doprinos nastajanju ovakve koncepcije dale su nauke kao što su teorija organizacije, sociologija, psihologija, komunikologija, informatika, itd), i to prvenstveno kroz primenu njenih saznanja u cilju
promene prakse, uz istovremeno odvijanje procesa nastajanja novih naučnih saznanja na osnovu proučavanja i poboljšanja prakse iz oblasti organizovanja menadžmenta.

3. POJAM LJUDSKIH RESURSA
Pod pojmom “ljudski resursi” podrazumeva se ukupan duhovni i fizički potencijal zaposlenih.
Ljudski resursi obuhvataju svo iskustvo, veštine, mudrost, procene, sposobnosti, znanje, kontakte i rizike koje preduzimaju pojedinci.
“Ljudski resursi (Human Resources) predstavljaju ukupan ljudski potencijal u jednom društvu,regiji, opštini, grani delatnosti, kompaniji i sl; to su fizičke, fiziološke, psihičke, duhovne i druge ljudske vrednosti, njihova otkrivena i latentna potencijalna energija: njihova kultura, već stečeno znanje, umeće, navike, sposobnosti, njihov ukupni civilizacijski domet”.
Pojam je novijeg datuma, nastao krajem 70-tih i početkom 80-tih godina prošlog veka, prvo u SAD i Engleskoj, a zatim se proširio i na ostatak sveta. Ljudski resursi, u stručnoj literaturi kao i u praksi, imaju u ponečemu različito značenje.
Pod ljudskim resursima mnogi prosto podrazumevaju zaposlene u preduzeću, odnosno pripadnike organizacija uopšte. Neki rukovodioci personalnih službi reč “resurs” koriste kao sinonim za reč “radnik”, “zaposleni” ili izvršilac na radnom mestu”. Govoreći, na primer o premeštanju radnika sa jednog na drugo radno mesto, oni kažu “premeštanje jednog resursa”. Imajući u vidu da se radi o ljudima koji su edukovani u oblasti upravljanja ljudskim resursima, oni ovako govoreći žele da naglase kako, premeštajući jednog čoveka, drugačije angažuju resurse koje on sobom nosi.