Upravljanje sredstvima preduzeća

1.    Uvod

Kako svako preduzeće pri osnivanju mora da raspolaže  odgovarajućim sredstvima i imovinom, osnivač,  odnosno vlasnik (ili vlasnici) preduzeća obezbeđuju početna, tj. osnivačka sredstva. Ona postaju sredstva i imovina preduzeća kojim ono slobodno raspolaže.
Funkcija tih sredstava je u njihovoj nameni i trasnformaciji, sastoji se u stalnom kretanju iz jedne faze reprodukcije u sledeću, kao i iz jednog oblika u drugi. To kretanje predstavlja svojevrsni krug, tj. kružno kretanje i u svakoj fazi ciklusa proizvodnje i poslovanja sredstva se javljaju u izmenjenom obliku.
Oblici sredstava mogu biti naturalni i ekonomski; naturalni u obliku osnovnih (trajnih) sredstava, a ekonomski u obliku obrtnih.
Sredstva preduzeća kvalitativno i kvantitativno odgovaraju potrebama i zadacima preduzeća, što bi pojednostavljeno moglo da se predstavi kao razlika između potreba proizvodnog preduzeća i trgovinskog preduzeća koje plasira robu iz proizvodnog asortimana pomenutog proizvodnog.
Iz ekonomskog ugla definisanja imovine preduzeća, skup različitih sredstava koja se koriste i u funkciji su obavljanja delatnosti, odnosno poslovnih zadataka je sa jedne strane, dok je imovina prema svom poreklu, tj. vlasništvu i pripadanju nakon eventualnog prestanka rada preduzeća sa druge.
Sredstva mogu da se dele i prema poreklu, tj. načinu pribavljanja i vlasništva:
•    sopstvena (uložena pri osnivanju)
•    obaveze (pribavljena putem kredita ili dugovanja)
o    kratkoročne (prema dobavljačima)
o    dugoročne (prema kreditorima)
Sva ova sredstva predstavljaju imovinu preduzeća i knjigovodstveno se nazivaju aktiva, dok se njihovi izvori nazivaju pasiva.

2.    Sredstva preduzeća

Sredstva se javljaju  u obliku sredstava za rad i predmeta rada, a tokom reprodukcije menjaju oblik. Kao što smo već pomenuli,  menjanje oblika predstavlja kruženje sredstava i tako prolazi kroz nekoliko promena:
•    osnovni uslov za proces reprodukcije – pretvaranje novčanog oblika u početni robni,
•    iz početnog robnog u završni, tj. gotov proizvod,
•    iz završnog robnog u završni novčani, odnosno finansijski rezultat poslovanja koji se ponovo vraća i reprodukciju u početni robni.